Ahmed I (ur. 18 kwietnia 1590, zm. 22 listopada 1617) – 14. sułtan Imperium Osmańskiego z dynastii Osmanów, rządzący w latach 1603-1617. Był synem sułtana Mehmeda III oraz sułtanki Handan oraz bratem sułtana Mustafy I Szalonego. Jego prawowitą małżonką była sułtanka Kösem.
Biografia[]
Ahmed przyszedł na świat 18 kwietnia 1590 roku jako drugi syn sułtana Mehmeda III. Posiadał dwóch braci ze związku jego ojca z sułtanką Halime - Mahmuda (skazany na śmierć przez ojca) i Mustafę oraz siostrę Şah. Gdy w 1603 roku, w wieku zaledwie 37 lat umiera sułtan Mehmed III, na tronie zasiada 13-letni Ahmed. Jako młody i niedoświadczony sułtan, zdołał on utrzymać zwierzchnictwo nad Węgrami, ale musiał zapłacić jednorazowe odszkodowanie oraz uznać władzę dynastii Habsburgów. W tamtym momencie, Ahmed uznał to za złamanie prawa islamu, dlatego rozkazał wybudować Błękitny Meczet, by przeprosić Boga za swoje grzechy. W 1604 roku na świat przychodzi jego pierwszy syn - przyszły sułtan Imperium Osmańskiego, Osman ze związku z Mahfiruz Hatice Sultan, jednak to sprowadzona do haremu Greczynka, Anastazja, a potem Kösem bezgranicznie zawładnęła sercem młodego sułtana. Z sułtanką Kösem doczekał się najprawdopodobniej czternaściorga dzieci: Mehmeda, Ayşe, Fatmy, Gevherhan, Orhana, Hanzade, Selima, Sulejmana, Murada, Kasima, Atike, Ibrahima, Cemre oraz Handan.
Ahmed jako pierwszy sułtan z dynastii Osmanów zdecydował się znieść ustawę o bratobójstwie, ustanowioną w XV w. przez sułtana Mehmeda II Zdobywcę. To również za jego rozkazem utworzono "złote klatki" (ekskluzywne pomieszczenia dla braci obecnie panującego sułtana) w którym zamknął swojego młodszego brata, Mustafę, aby ten nie próbował obalić go z tronu. Poprzez pobyt w złotej klatce, Mustafa doznał uszczerbku na zdrowiu, stając się psychicznie chorym człowiekiem. Takie też skutki dopadły syna Ahmeda, przyszłego władcę Imperium Osmańskiego - Ibrahima.
Ahmed I zmarł w 1617 roku w wieku zaledwie 27 lat. Prawdopodobną przyczyną śmierci młodego władcy była choroba, zwana tyfusem. Przez 14-letnie panowanie Ahmeda, na terenie Imperium Osmańskiego wzrosła korupcja w administracji państwowej, nastąpiło rozprężenie dyscypliny w armii oraz przybrały na sile bunty ludowe i ruchy odśrodkowe. Jest uważany za jednego z gorszych sułtanów przez brak umiejętności militarnych.
Rodzina[]
Rodzice[]
- Mehmed III - sułtan Imperium Osmańskiego w latach 1595-1603, syn sułtana Murada III i sułtanki Safiye.
- Handan Sultan - niewolnica najprawdopodobniej bośniackiego pochodzenia, jedna z konkubin Mehmeda III.
Żony i konkubiny[]
- Mahpeyker Kösem Sultan - niewolnica greckiego pochodzenia, prawowita małżonka (dokładna data ślubu nieznana), najprawdopodobniej matka większości dzieci Ahmeda I, w tym sułtanów Murada IV i Ibrahima I, a także sułtanki Ayşe, sułtanki Fatmy, sułtanki Gevherhan, księcia Orhana, księcia Selima, księcia Kasima, sułtanki Burnaz Atike, sułtanki Cemre, a także czasami przypisywanych sułtance Mahfiruz: księcia Mehmeda, sułtanki Hanzade i księcia Sulejmana. Jedyna posiadaczka tytułów: Valide-i Muazzama oraz Valide-i Kebire.
- Mahfiruz Hatice Sultan - z pochodzenia prawdopodobnie Czerkieska, matka sułtana Osmana II, sułtanki Hatice, księcia Husajna oraz dyskusyjnie księcia Bayezida. Została wygnana z pałacu.
- Fatma Hatun - matka księcia Cihangira, księcia Hasana i sułtanki Abide.
Potomstwo[]
- Osman II - syn sułtanki Mahfiruz Hatice, sułtan Imperium Osmańskiego w latach 1618-1622. Obalony i zamordowany przez janczarów.
- Mehmed - syn prawdopodobnie sułtanki Kösem (czasami przypisywany Mahfiruz). Zamordowany na rozkaz Osmana II w 1621 roku.
- Ayşe - córka sułtanki Kösem.
- Fatma - córka sułtanki Kösem.
- Hatice - córka najprawdopodobniej sułtanki Mahfiruz Hatice.
- Gevherhan - córka sułtanki Kösem.
- Cihangir - syn Fatmy Hatun, zmarły po narodzeniu.
- Hanzade - córka sułtanki Kösem lub sułtanki Mahfiruz Hatice.
- Orhan - syn sułtanki Kösem, zmarły w wieku niemowlęcym.
- Selim - syn sułtanki Kösem, zmarły w wieku niemowlęcym.
- Murad IV - syn sułtanki Kösem, sułtan Imperium Osmańskiego w latach 1623-1640.
- Bayezid - syn prawdopodobnie sułtanki Mahfiruz, zamordowany na rozkaz Murada IV w 1635 roku.
- Hasan - syn Fatmy Hatun, zmarły w wieku niemowlęcym.
- Esma - córka nieznanej konkubiny, zmarła w wieku niemowlęcym.
- Zahide - córka nieznanej konkubiny, zmarła w dzieciństwie.
- Husajn - syn sułtanki Mahfiruz Hatice, zmarły w dzieciństwie.
- Kasim - syn sułtanki Kösem, zamordowany w 1638 roku na rozkaz Murada IV.
- Burnaz Atike - córka sułtanki Kösem. Validie' kebir'
- Sulejman - syn prawdopodobnie sułtanki Kösem (ewentualnie sułtanki Mahfiruz lub nieznanej konkubiny), zamordowany na rozkaz Murada IV w 1635 roku.
- Ibrahim I - syn sułtanki Kösem, sułtan Imperium Osmańskiego w latach 1640-1648, obalony i zamordowany.
- Cemre - córka sułtanki Kösem, zmarła w dzieciństwie.
- Zeynep - córka nieznanej konkubiny, zmarła w dzieciństwie.
- Abide Sultan - córka sułtanki Fatmy.
W kulturze[]
- Postać sułtana Ahmeda I jest przedstawiona w kostiumowo-historycznym serialu "Wspaniałe stulecie: Sułtanka Kösem". W jego rolę wcielił się 24-letni Ekin Koç.