Antoni Mackiewicz (ur. w 1828/1834 roku w Cytowianach, zm. 28 grudnia 1863 roku w Kownie) – powstaniec styczniowy na Litwie, naczelnik wojenny województwa kowieńskiego, dowódca powstańczego oddziału, duchowny katolicki.
Biografia[]
Antoni Mackiewicz urodził się w 1828 lub 1834 roku w Cytowianach, w powiecie rosieńskim na Litwie. Jego ojciec pochodził ze szlachty zaściankowej. W wieku 12 lat rozpoczął naukę w Gimnazjum w Wilnie, ale prawdopodobnie go nie ukończył. Przez dwa lata studiował na Uniwersytecie św. Włodzimierza w Kijowie. W 1850 roku wstąpił do seminarium duchownego w Worniach. Prowadził służbę duszpasterską na Żmudzi. Angażował się w działalność patriotyczną i nawiązał kontakty ze stronnictwem czerwonych na Litwie. W sierpniu 1862 roku uczestniczył w ślubie Zygmunta Sierakowskiego z Apolonią Dalewską.
8 marca 1863 roku odczytał manifest Rządu Narodowego w kościele w Podbrzeziu, w powiecie poniewskim. Zorganizował oddział powstańczy liczący 250 ludzi i przeszedł do puszczy krakinowskiej. Połączył się z oddziałem Bolesława Dłuskiego ps. Jabłonowski i 27 marca stoczył zwycięską bitwę pod Megianami. Większość chłopów opuściła oddział i wraz ze 120 ludźmi dołączył do sił Zygmunta Sierakowskiego. 21 kwietnia stoczył zwycięską bitwę pod Ginietynami. Został dowódcą 3 batalionu sił Sierakowskiego i operował w Puszczy Zielonej. 3 maja Sierakowski ruszył na Kurlandię, a jego siły zostały rozbite w bitwie pod Birżami. Mackiewicz zebrał rozbitków i połączył się z oddziałem Ignacego Laskowskiego. 2 czerwca połączył się z siłami Jana Staniewicza-Pisarskiego i stoczył potyczkę w okolicach Użwent. 6 czerwca pobił Rosjan w bitwie pod Cytowianami. Następnie oddziały zostały podzielone, a Mackiewicz udał się w kierunku Poniewież. Działał w okolicznych lasach, ciągle rozbudowując oddział. 26 listopada poniósł klęskę i rozpuścił oddział. Planował udać się do Francji i na wiosnę odbudować oddział. 17 grudnia został aresztowany podczas próby przeprawy przez Niemen. Jego aresztowanie odbyło się po zdradzie Juliana Rodowicza i d'Artuzziego.
24 grudnia został skazany na karę śmierci przez powieszenie. Wyrok wykonano 28 grudnia 1863 roku w Kownie.