Ayşe Hafsa Sultan, w polskich pracach sułtanka Hafiza (ur. w 1479, zm. w 1534) – żona osmańskiego sułtana Selima I Groźnego, matka sułtana Sulejmana Wspaniałego, domniemana córka krymskiego chana Mengli I Gireja. Była pierwszą valide sultan (sułtanką matką), co czyniło ją współregentką syna i jedną z najpotężniejszych osób w Imperium.
Biografia[]
Ayşe Hafsa urodziła się w 1479 roku, według tradycyjnych przekazów była córką krymskiego chana - Mengliego Gireja, jednakże część historyków uważa, iż była niewolnicą o nieznanym pochodzeniu, a jej ojcem był niejaki Abd'ûl-Muin. Została drugą żoną przyszłego sułtana – Selima I Groźnego. W 1494 roku, w wieku piętnastu lat, urodziła przyszłego sułtana – Sulejmana Wspaniałego, w następnych latach także córki: Hatice (ok. 1496 - 1538), Fatmę (ok. 1500 - 1573), Hafsę (ok. 1500 - 1538) i dyskusyjnie Beyhan (ur. ? - ok. 1559).
W latach 1513-1520 mieszkała wraz z synem w Manisie. Po tym jak jej syn został sułtanem w 1520 roku, Ayşe Hafsa została pierwszą w historii tytularną Valide Sultan, a co za tym idzie stała się jedną z najbardziej wpływowych osób w Imperium Osmańskim. W późniejszych latach starała się stłumić konflikt pomiędzy żonami sułtana – Mâhidevrân i Roksolaną. Prowadziła również działalność charytatywną, między innymi zbudowała szpital w Manisie.
Ayse Hafsa zmarła w 1534 roku (w wieku 55 lat), a następnie została pochowana obok swojego męża. Później funkcję valide sprawowała jej wnuczka Mihrimah, ponieważ Roksolana zmarła przed wstąpieniem syna na tron.
W kulturze masowej[]
- Sułtanka Hafsa jest jedną z głównych bohaterek w dwóch pierwszych sezonach tureckiego serialu pt. Wspaniałe Stulecie. W jej rolę wcieliła się Nebahat Çehre.
Ciekawostki[]
- Często jest mylona z inną konkubiną Selima I - Ayşe Hatun.
- Wśród badaczy toczą się spory, która z tych dwóch kobiet była córką Mengli I Gireja oraz która była matką sułtanki Beyhan.