Bitwa nad Mozgawą − bitwa stoczona 13 września 1195 roku.
Przyczyna
Mieszko Stary chciał zdobyć Kraków po tym jak ogłoszono, że po śmierci Kazimierza II Sprawiedliwego władzę sprawować będzie Leszek Biały.
Strony
- książę wielkopolski Mieszko III Stary, książę raciborski Mieszko I Plątonogi, książę opolski, Jarosław opolski, książę kujawski Bolesław, syn Mieszka III.
- Małopolanie pod dowództwem Mikołaja Gryfita, Sandomierszczyzna pod dowództwem Goworka, posiłki rosyjskie pod dowództwem Romana
Przebieg
Na czas nie doszły zarówno wojska śląskie (do Mieszka) jak i sandomierskie (do obrońców). W początkowej fazie bitwy Mieszko starł się z oddziałami ruskimi widocznie słabszymi od wielkopolskich. Zostały one rozbite, a Roman ciężko ranny. Mieszko Stary także mało uniknął śmierci. Uratował się tylko dlatego, że powiedział wojownikowi, który go pokonał kim jest, a ten przestraszony tym, że miałby podnieść rękę na pomazańca bożego Piasta cofnął się. Legenda głosi, że Mieszko wypuścił go rannego z pola bitwy. Syn Mieszka, Bolesław poległ w walce. Wydarzenia te osłabiły Wielkopolan, ale także wojska mazowiecko-małopolsko-ruskie cofały się. Na pole nierozstrzygniętej bitwy wpadły siły śląskie i sandomierskie Goworka. Ten ostatni nie miał szans, ale i tak rzucił się do bitwy ze Ślązakami - poległ i dostał się do niewoli.
Skutki
Chociaż bilans strat przemawiał za Mieszkiem, ciężko ranny książę nie miał już sił, aby ruszać na Kraków. Bitwa została nierozstrzygnięta.
