Bitwa pod Budą Zaborowską – bitwa powstania styczniowego rozegrana 14 kwietnia 1863 roku w okolicy Budy Zaborowskiej (Zaborowa Leśnego). Starcie zakończyło się klęską sił powstańczych mjr. Walerego Remiszewskiego i jego śmiercią.
Przebieg[]
Warszawska młodzież spodziewająca się branki, od 12 stycznia 1863 roku ukrywała się w Puszczy Kampinoskiej. W nocy z 18 na 19 stycznia Zygmunt Padlewski na czele około 1000 ludzi, przeprawił się przez zamarzniętą Wisłę i udał się do guberni płockiej, gdzie oddał dowództwo Aleksandrowi Rogalińskiemu. Tymczasem na terenie Puszczy Kampinoskiej zaczęli działać rosyjscy żołnierze pod dowództwem gen. Nikołaja Krüdenera i płk. Aleksandra von Broemsena, którzy zaczęli łapać uciekinierów.
Więzieni w Cytadeli Warszawskiej Jarosław Dąbrowski i Bronisław Szwarce planowali wykorzystać święta prawosławne i uciec. Potrzebowali pomocy oddziału powstańczego, który miał uderzyć od strony puszczy.
12 kwietnia w okolicach Zaborowa mjr. Walery Remiszewski rozpoczął formowanie oddziału młodzieży warszawskiej. Liczył on około 240-300 słabo uzbrojonych ochotników. Powstańcy ruszyli w kierunku miasta, ale zostali spostrzeżeni przez Rosjan. 13 kwietnia Rosjanie ruszyli w kierunku sił polskich, ale te się wycofały. Dzień później, około godziny 14 rosyjscy żołnierze z zaskoczenia uderzyli na powstańczy obóz. Kozacy i Huzarzy rozbili słabo wyszkolony i uzbrojony oddział, a mjr. Remiszewski poległ od ciosu w głowę. Kozacy nie mieli litości dla rannych i ich dobijali. Straty polskie wynosiły około 72-76 zabitych i 9 rannych. Rosjanie stracili około 50 zabitych i rannych.
Część powstańców zdołała uciec, ale w pościg za nimi Rosjanie wysłali dwie roty piechoty i sotnię Kozaków. Resztki oddziału zostały rozbite pod Górkami i Dąbrową Skała. Polegli w bitwie powstańcy zostali pochowani w mogile w Zaborowie Leśnym oraz na okolicznych cmentarzach. Polacy pamiętali o tragicznej bitwie i stawiali w jej miejscy drewniane krzyże, które były usuwane przez carskich żołnierzy.