Bitwa pod Kietlanką – bitwa powstania styczniowego stoczona 13 maja 1863 roku. Starcie zakończyło się klęską sił powstańczych i śmiercią pułkownika Ignacego Mystkowskiego.
Przebieg[]
Płk. Ignacy Mystkowski zebrawszy duże siły, postanowił uderzyć na linię kolei warszawsko-petersburskiej. Ochraniał ją, stacjonujący w Czyżewie, gen. Toll, na czele 1200 piechoty wraz z artylerią i jazdą. Płk. Mystkowski zdawał sobie sprawę z przewagi Rosjan i postanowił odwrócić uwagę gen. Tolla. Powstańcze siły dowodzone przez Karola Frycze miały zaatakować Małkinię, a płk. Mystkowski w tym czasie miał uszkodzić tory w okolicach Kietlanki. Wzdłuż torów ustawili się strzelcy Mystkowskiego, którzy ostrzelali jadący pociąg, alarmując siły rosyjskie. Kilkudziesięciu Kozaków przeprowadziło atak, ale zostali oni odrzuceni przez siły Fryczego. Dużym atutem dla powstańców, były zdobyte pod Stokiem sztucery.
Wkrótce z Czyżewa pociągiem wyruszył gen. Toll. Miał ze sobą trzy roty grenadierów i kilkudziesięciu Kozaków. Został on uprzedzony o uszkodzeniu torów, przez co pociąg poruszał się powoli. Pod Kietlanką wykoleiło się kilka wagonów z końmi. Rosyjscy żołnierze zajęli pozycje po drugiej stronie torów i otworzyli ogień. Część powstańców rzuciła się na wagony, ale ponieśli straty. Ranny w obie nogi został płk. Mystkowski. Mimo tego rozkazał kosynierom okrążyć pociąg i uderzyć na Rosjan z drugiej strony. Chwilę później Mystkowski otrzymał kolejny postrzał i zmarł. W szeregach kosynierów zapanował chaos i rzucili się do ucieczki. Rosjanie ruszyli za nimi w pościg, a w tym czasie pod Kietlankę dotarł Frycze. Zebrał rannych i również się wycofał.
Bitwa pod Kietlanką zakończyła się klęską powstańców. Poległ dowódca płk. Ignacy Mystkowski, oraz dowódca batalionu strzelców kapitan Władysław Ostaszewski. Straty polskie wynosiły 40 zabitych, 25 rannych i 80 wziętych do niewoli. Rosjanie mieli stracić 60 zabitych i rannych.