Bitwa pod Krzywosądzem – bitwa powstania styczniowego rozegrana 19 lutego 1863 roku. Zakończyła się zwycięstwem sił rosyjskich płk. Jurija Szylder-Szuldnera.
Przebieg[]
Przed bitwą[]
Po wybuchu powstania styczniowego, pierwszym dyktatorem został, przebywający w Paryżu, Ludwik Mierosławski. Wkrótce przybył do Bydgoszczy i rozpoczął przygotowania do objęcia dyktatury. Po przekroczeniu granicy z Królestwem Polskim, miał na niego czekać, duży i dobrze uzbrojony oddział. 17 lutego 1863 roku przekroczył granice, ale czekał na niego mały i słabo uzbrojony oddział. Mierosławski zatrzymał się we wsi Niszczewy i rozpoczął koncentrację swoich sił. Partia liczyła 500 słabo uzbrojonych i wyszkolonych ludzi, w tym 30 kawalerzystów. Według pomysłu Mierosławskiego zbudowano kosowóz, który nie został wykorzystany w bitwie i dostał się w ręce Rosjan.
Bitwa[]
W nocy z 17 na 18 lutego z Włocławka, wyszedł oddział rosyjski pod dowództwem płk. Jurija Szylder-Szuldnera. Rosyjski dowódca miał precyzyjne informacje o powstańczym oddziale. Pułkownik wyruszył do Służewa, gdzie do jego sił dołączyli pogranicznicy. Siły rosyjskie liczyły łącznie około 1000 żołnierzy i kilka dział. 19 lutego płk. Szylder-Szuldner uderzył na powstańczy obóz. Po kilku godzinach walki, siły polskie wycofały się w kierunku Dobra. To tam doszło do ostatecznego ataku. Polacy ponieśli straty i zostali zmuszeni do odwrotu. W ślad za nimi ruszyły siły rosyjskie.
Po bitwie[]
W bitwie pod Krzywosądzem, siły dyktatora Ludwika Mierosławskiego poniosły klęskę, ale uniknęły całkowitego rozbicia. Polacy ponieśli spore straty, polegli bliscy współpracownicy Mierosławskiego: Cyprian Celiński i Feliks Buski. Mierosławski wycofał się w kierunku Radziejowa, gdzie podporządkował sobie oddział Kazmimierza Mielęckiego. 21 lutego doszło do kolejnej przegranej bitwy pod Nową Wsią.
Ciekawostki[]
- Wśród poległych powstańców był Jan Wasiłowski, brat Marii Konopnickiej.