Historia Wiki
Advertisement

Bitwa pod La Rothière – bitwa VI koalicji antyfrancuskiej stoczona 1 lutego 1814 roku. Starcie zakończyło się klęską francuską.

Siły stron[]

Francja[]

Głównodowodzący: cesarz Napoleon Bonaparte
Szef sztabu: marszałek Louis-Alexandre Berthier
Dowódca gwardii konnej: gen. Étienne Marie Antoine Champion de Nansouty
Dowódca kawalerii liniowej: gen. Emmanuel de Grouchy
Dowódca artylerii: gen. Charles-Étienne-François Ruty
Dowódca korpusu inżynieryjnego: gen. Joseph Rogniat

Sprzymierzeni[]

Głównodowodzący: feldmarszałek Gebhard von Blücher
Szef sztabu: gen. August von Gneisenau
Kwatermistrz generalny: płk. Karl von Müffling
Dowódca artylerii i służb inżynieryjnych: gen. Gustav von Rauch

  • Lewe skrzydło gen. Ignáca Gyulaya
    • III Korpus gen. Ignáca Gyulaya
      • 1. Dywizja Piechoty gen. Ludwiga Crennville
        • 1. Brygada Piechoty gen. Josepha Hächta
        • 2. Brygada Piechoty gen. Josepha von Trencka
      • 2. Dywizja Piechoty gen. księcia Ludwiga von Hohenlohe-Bartensteina
        • 1. Brygada Piechoty gen. Franza von Splényi
        • 2. Brygada Piechoty gen. Antona von Grimmera
      • 3. Dywizja Piechoty gen. Johanna Karla Hennequina von Fresnela
        • 1. Brygada Piechoty gen. Philippa Pflügera von Lindenfelsa
        • 2. Brygada Piechoty gen. Markusa von Csollicha
  • Centrum gen. Fabiana von der Osten-Sackena
    • Korpus rosyjski gen. Fabiana von der Osten-Sackena
      • VI Korpus Piechoty gen. Aleksandra Szczerbatowa
        • 7. Dywizja Piechoty gen. Fiodora Tałysina
          • 1. Brygada Piechoty płk. Maksyma Kryczyńskiego
          • 2. Brygada Piechoty płk. Aleksego Aiugustowa
          • 3. Brygada Piechoty płk. Ernesta Dieterischa
        • 18. Dywizja Piechoty gen. Pantalejmona Bernodosowa
          • 1. Brygada Piechoty ppłk. Dymitra Błagowieszczeńskiego
          • 2. Brygada Piechoty gen. Iwana Heydenreicha
          • 3. Brygada Piechoty gen. Wasilija Meszczerinowa
      • IX Korpus Piechoty gen. Zachara Olsufiewa
        • 9. Dywizja Piechoty gen. Jewstafija Udoma
          • 1. Brygada Piechoty gen. Konstantina Połtorackiego
          • 2. Brygada Piechoty gen. Pawła Juczkowa
          • 3. Brygada Piechoty mjr. Michaiła Melnika
        • 15. Dywizja Piechoty gen. Piotra Korniłowa
          • 1. Brygada Piechoty ppłk. Aleksandra Anensura
          • 2. Brygada Piechoty gen. Iwana Mussin-Puszkina
          • 3. Brygada Piechoty płk. Wasilija Tuchanowskiego
      • XI Korpus Piechoty gen. Iwana Lievena
        • 10. Dywizja Piechoty gen. Aleksandra Sassa
          • 1. Brygada Piechoty gen. Osipa Sokołowskiego
          • 2. Brygada Piechoty płk. Michaiła Achłestyszewa
          • 3. Brygada Piechoty ppłk. Pawła Seliwanowa
        • 27. Dywizja Piechoty gen. Maksyma Stawickiego
          • 1. Brygada Piechoty płk. Ustina Lewandowskiego
          • 2. Brygada Piechoty płk. Iwana Aleksiejewa
          • 3. Brygada Piechoty płk. Aleksego Kołogribowa
      • Korpus Kawalerii gen. Iłłariona Wasilczikowa
        • 2. Dywizja Huzarów gen. Siergieja Łanskoja
          • 1. Brygada Huzarów gen. Iwana Wadbolskiego
          • 2. Brygada Huzarów płk. Nikołaja Wasilczikowa
        • 3. Dywizja Dragonów gen. Siemiona Panczulidzewa
          • 1. Brygada Dragonów gen. Siergieja Uszakowa
          • 2. Brygada Dragonów gen. Andrieja Umaneca
      • Korpus Kozacki gen. Akima Karpowa
      • Brygada pruska gen. księcia Birona Kurlandzkiego
      • Park artylerii rezerwowej gen. Aleksieja Nikitina
  • Prawe skrzydło księcia Fryderyka I Wirtemberskiego
    • IV Korpus księcia Fryderyka I Wirtemberskiego
      • Wirtemberska Dywizja Kawalerii gen. księcia Adama Wirtemberskiego
        • 1. Brygada Kawalerii gen. Gustawa von Walslebena
        • 2. Brygada Kawalerii gen. Karla von Jetta
      • Wirtemberska Dywizja Piechoty gen. Ludwiga von Kocha
        • 1. Brygada Piechoty gen. Ludwiga von Stockmayera
        • 2. Brygada Piechoty gen. Karla von Döringa
        • 3. Brygada Piechoty gen. Friedricha Hohenloche-Kirchberga
  • Skrajne prawe skrzydło gen. Carla Philippa von Wredego
    • V Korpus gen. Carla Philippa von Wredego
      • Kontyngent austriacki gen. Johanna Marii Philippa Frimonta
        • 1. Dywizja Piechoty gen. Johanna von Hardegga
          • 1. Brygada Piechoty gen. Leopolda von Geramba
          • 2. Brygada Piechoty płk. Wilhelma von Menegena
        • 2. Dywizja Piechoty gen. Ignaza von Splény
          • 1. Brygada Piechoty gen. Antona von Volkmanna
          • 2. Brygada Piechoty gen. Friedricha Minutillo
      • Kontyngent bawarski
        • 1. Dywizja Piechoty gen. Antona von Rechberga
          • 1. Brygada Piechoty gen. książę Karol Bawarski
          • 2. Brygada Piechoty gen. Nikolausa von Maillota de la Treille
          • 1. Brygada Kawalerii Lekkiej gen. Ernsta von Vieregga
        • 2. Dywizja Piechoty gen. Karla von Beckersa
          • 1. Brygada Piechoty gen. Karla von Pappenheima
          • 2. Brygada Piechoty gen. Friedricha von Zollera
          • 2. Brygada Kawalerii Lekkiej gen. Franza von Erbacha
        • 3. Dywizja Piechoty gen. Petera von Lamotte
          • 1. Brygada Piechoty gen. Georga von Habermanna
          • 2. Brygada Piechoty gen. Franza von Deroy'a
          • 3. Brygada Kawalerii Lekkiej płk. Karla von Dietza
  • Rezerwy Armii Czeskiej wielkiego księcia Konstantego Pawłowicza
    • Rezerwy i gwardia rosyjsko pruska gen. Michaiła Barclay de Tolly'ego
      • Korpus Kawalerii Rezerwowej gen. Dmitrija Golicyna
        • 1. Dywizja Kirasjerów gen. Michaiła Depreradowicza
          • 1. Brygada Gwardii Konnej gen. Michaiła Arseniewa
          • 2. Brygada Kirasjerów gen. Aleksandra Rosena
        • 2. Dywizja Kirasjerów gen. Nikołaja Kretowa
          • 1. Brygada Kirasjerów gen. Iwana Leontiewa
          • 2. Brygada Kirasjerów gen. Wasilija Karatajewa
        • 3. Dywizja Kirasjerów gen. Ilja Duka
          • 1. Brygada Kirasjerów gen. Aleksieja Protasowa
          • 2. Brygada Kirasjerów gen. Wasilija Lewaczowa
        • Dywizja Kawalerii Lekkiej Lejbgwardii gen. Iwana Szewicza
      • Gwardia Piesza gen. Aleksieja Jermołowa
        • 1. Dywizja Gwardii Pieszej gen. Grigorija Rosena
          • 1. Brygada gwardii gen. księcia Jakowa Potiomkina
          • 2. Brygada Gwardii gen. Matiweja Krapowickiego
        • 2. Dywizja Gwardii Pieszej gen. Jewstafija Udoma
          • 1. Brygada Gwardii gen. Maksyma Kryszanowskiego
          • 2. Brygada Gwardii gen. Piotra Szełtuchina
    • Gwardia pruska
      • Brygada Gwardii Konnej gen. Christiana von Starkenfelsa
      • Brygada Gwardii Pieszej gen. Johanna von Alvenslebena
    • Rosyjski III Korpus Grenadierów gen. Nikołaja Rejewskiego
      • 1. Dywizja Grenadierów gen. Pawła Czogłokowa
        • 1. Brygada Grenadierów gen. Borisa Kniażnina
        • 2. Brygada Grenadierów płk. Nikołaja Jemielianowa
        • 3. Brygada Grenadierów
      • 2. Dywizja Grenadierów gen. Iwana Paskiewicza
        • 1. Brygada Grenadierów gen. Aleksandra Pisariewa
        • 2. Brygada Grenadierów gen. Nikołaja Sulimy
        • 3. Brygada Jegrów
      • 3. Dywizja Grenadierów
        • 1. Brygada Grenadierów gen. Maksyma Damasa
        • 2. Brygada Grenadierów płk. Władymira Hessego
        • 3. Brygada Jegrów

Przebieg[]

Przed bitwą[]

Po klęsce w bitwie pod Brienne dowódca Armii Śląskiej feldmarszałek Gebhard von Blücher ruszył do odwrotu, chcąc połączyć się z Armią Czeską feldmarszałka Karla Schwarzenberga. 29 stycznia 1814 roku doszło do narady obu dowódców, na której uzgodniono, że dojdzie do walnej bitwy. Naczelne dowództwo objął von Blücher. Na 1 lutego dowódca Armii Śląskiej przygotował rozkazy dla swoich oddziałów. W samo południe korpus gen. Fabiana von der Osten-Sackena miał ruszyć na La Rothière. Pierwsza kolumna z XI Korpusu gen. Iwana Lievena ruszyła drogą główną. Druga kolumna gen. Zachara Olsufiewa miała kierować się na Brienne. Trzecią kolumną był austriacki III Korpus gen. Ignáca Gyulaya. Na drugiej linii stał VI Korpus gen. Aleksandra Szczerbatowa. Pozycje rosyjskie pod dowództwem gen. Michaiła Barclay de Tolly skoncentrowane były pod Trannes. Czwartą kolumnę stanowił IV Korpus księcia Fryderyka I Wirtemberskiego, który miał oczyścić linię lasów pod Chaumenil i połączyć się z austriacko-bawarskim V Korpusem gen. Carla Philippa von Wredego. Ze względu na obecność różnych narodowości uzgodniono, że wszyscy żołnierze koalicji będą nosić białą opaskę na prawym ramieniu.

Bitwa[]

Początek[]

Mapa bitwy pod La Rothiere

Mapa bitwy pod La Rothière.

1 lutego 1814 roku o godzinie 9 do La Rothière przybył Napoleon, ale po drugiej stronie frontu panowała cisza. W godzinach popołudniowych sztaby marszałków Emmanuela de Grouchy'ego i Claude-Victora Perrina nadesłały dramatyczne raporty i zarządzono alarm. Raportowali oni, że potężna masa wojsk w trzech kolumnach nadciąga w kierunku Brienne. Między godziną 12, a 13 na równinę pod La Rothière dotarły dziesiątki tysięcy żołnierzy rosyjskich, austriackich i wirtemberskich. Na lewym skrzydle i w centrum rozpoczęło się ciężkie przygotowanie artyleryjskie, a na prawym skrzydle prowadzony był jedynie ostrzał karabinowy. Część dział sprzymierzonych nie dotarła, ze względu na błotniste drogi.

Walki w centrum[]

Korpus Kawalerii gen. Iłłariona Wasilczikowa, który osłaniał rozwinięcie kolumn gen. Osten-Sackena i Gyulaya, przesunął się na drugą linię. Na czoło wysunęła się artyleria gen. Aleksieja Nikitina licząca 72 działa, podczas gdy Francuzi mieli jedynie 28. Rozpoczął się wzajemny ostrzał artyleryjski. Obserwujący to ze wzgórza car Aleksander Romanow rozkazał von Blücherowi natychmiast uciszyć francuską artylerię. Dowódca Armii Śląskiej do ataku posłał Korpus Kawalerii Wasilczikowa. Pierwsza do natarcia ruszyła 2. Dywizja Huzarów gen. Siergieja Łanskoja, ale została powstrzymana. Rosyjska artyleria została skoncentrowana na ostrzału wioski La Rothière, gdzie broniły się cztery bataliony piechoty gen. Guillaume Philiberta Duhesme. Dowódca gwardii konnej gen. Étienne Champion de Nansouty dostrzegł szansę na uciszenie wrogiej artylerii i zorganizował atak 9. Dywizji Kawalerii Lekkiej gen. Hippolyte Piré'a, 1. Dywizji Kawalerii Ciężkiej Starej Gwardii gen. Pierre Davida de Colberta-Chabanaisa i brygady przybocznej gen. Claude-Étienne Guyota. Potężny atak omal nie rozbił dywizji Łanskoja, który pośpiesznie ruszył do odwrotu. Tymczasem artyleria gen. Nikitina rozpoczęła ostrzał ogrodów i domów w La Rothière, gdzie broniła się 3. Dywizja Piechoty gen. Duhesme. Korpus gen. Osten-Sackena ruszył w dwóch kolumnach. Prawa kolumna gen. Iwana Lievena ruszyła bezpośrednio na La Rothière, a lewa kolumna gen. Szczerbatowa z austriackim III Korpusem gen. Gyulaya kierowała się na Dienville. Zbyt szybko poruszająca się artyleria gen. Nikitina wyprzedziła piechotę i marszałek Grouchy zdecydował się wykorzystać szansę. Do ataku ruszyła 5. Dywizja Dragonów gen. André Brichego lub 6. Dywizja Dragonów gen. Samuela-Françoisa Lhéritiera, ale szarża uległa zatrzymaniu pod gęstym ogniem artylerii. Grouchy i Nansouty nie zrezygnowali i do walki ponownie ruszyli generałowie Pire, Colbert i Guyot. Wojska gen. Osten-Sackena dotarły aż pod wioskę. Widząc francuską szarżę, do kontrataku wyszła 2. Dywizja Huzarów gen. Łanskoja. Rosyjscy kawalerzyści zostali pobici i ratowali się ucieczką. Zagrożony gen. Osten-Sacken posłał do walki gen. Wasilczikowa, który powstrzymał Francuzów. Siły Grouchego i Nansoutego ruszyły spowrotem do Brienne. Nansouty po kilkunasty natarciach użył swojego odwodu w postaci 2. Dywizji Kawalerii Lekkiej Młodej Gwardii gen. Charlesa Lefebvre-Desnouettesa, brygadę polską gen. Ludwika Michała Paca i 5. Dywizję Dragonów gen. Briche. Chwilową bezczynność artylerii francuskiej wykorzystał gen. Osten-Sacken, który posłał w jej kierunku Mariupolski Pułk Huzarów, Kurlandzki Pułk Dragonów i batalion z 7. Dywizji Piechoty gen. Fiodora Tałysina. W ataku została rozbita francuska bateria, a świadkiem tego wydarzenia był dowódca 9. Dywizji Kawalerii Ciężkiej gen. Hypollyte de Pire, który ruszył do szarży oskrzydlającej. Zaskoczeni Rosjanie zostali powstrzymani, ale udało im się odholować zdobyte wcześniej działa.

Walki o La Rothière[]

Utrata artylerii w centrum zmusiła wojska francuskie do odwrotu na Brienne-la-Vieille. Odwrót II Korpusu marszałka Victora obserwował Napoleon i postanowił uruchomić swój odwód. Rozkazał marszałkowi Nicolasowi Oudinotowi wysłać na pomoc 5. Dywizję Piechoty Młodej Gwardii gen. Henri Rottembourga, a na lewe skrzydło ruszyła 1. Dywizja Piechoty Młodej Gwardii gen. Claude Marie Meuniera.

Przekonany, że rozbicie francuskiej artylerii to punkt zwrotny w bitwie, dowódca 18. Dywizji Piechoty gen. Pantalejmon Bernodosow dołączył do XI Korpusu gen. Lievena, który ponowił natarcie na La Rothière. Na wioskę uderzyły całe korpusu Ołsufiewa i Leivena oraz połowa korpusu Szczerbatowa. Ostrzał artyleryjski został zdwojony, ale warunki pogodowe ograniczały widoczność do kilku metrów. Ustał ogień karabinowy, ponieważ proch uległ zamoczeniu i postanowiono uderzyć na bagnety. Rosyjskie kolumny zwarły szeregi i ruszyły w kierunku wioski, gdzie broniły się cztery bataliony piechoty z dywizji gen. Duhesme wspierane artylerią. Francuskie działa otworzyły ogień kartaczowy, zadając Rosjanom straty. Mimo to przeciwnik cały czas nacierał i rozpoczęły się krwawe walki uliczne. Gen. Duhesme bronił się dzielnie, ale musiał ulec przewadze rosyjskiej. Do wsparcia gen. Michaił Barclay de Tolly posłał do walki 2. Dywizję Grenadierów gen. Iwana Paskiewicza. Podczas odwrotu dywizja gen. Duhesme uległa rozbiciu i straciła trzy działa. La Rothière zostało zdobyte przez Rosjan.

Narcie Gyulaya na lewym skrzydle[]

Gdy w centrum trwały zacięte walki, na lewym skrzydle ruszył III Korpus gen. Ignáca Gyulaya. naprzeciw niego stał improwizowany Korpus Rezerwy Paryskiej gen. Étienne Maurice Gérarda składający się z 1. Dywizji Rezerw Paryża gen. Françoisa Marie Dufoura i ze stojącej w odwodzie 8. Dywizji Piechoty gen. Étienne Pierre Sylvestre Ricarda. Ponadto na prawej flance gen. Dufoura znajdowała się brygada gen. Cyrille Simona Picqueta. Gyulay niespodziewanie natrafił na zacięty opór, a ostrzał francuskiej artylerii powstrzymał natarcie. Dowódca III Korpusu postanowił obejść ich od strony lewego skrzydła spod Unieville. Do manewru została wyznaczona 1. Brygada Piechoty gen. Philippa Pflügera von Lindenfelsa. Francuzi zaczęli być spychani, a Napoleon chcąc opanować kolejny kryzys rozkazał gen. Gérardowi powstrzymanie ataku. Gen. Gérard posłał do walki brygadę gen. Françoisa Louisa Boudina de Roville z 8. Dywizji Piechoty. Jej zadaniem było utrzymanie mostu. Gen. Ignác Gyulay został zatrzymany i do walki skierował resztę 3. Dywizji Piechoty gen. Johanna Karla Hennequina von Fresnela, ale również nie uzyskała ona powodzenia. Trzecia próba miała miejsce po zmierzchu, Austriacy dotarli na most i zostali tam ostrzelani ogniem karabinowym. Pod wpływem ciężkich strat Austriacy cofnęli się za rzekę. Gyulay otworzył ogień artylerii na Dienville, które stanęło w ogniu. O godzinie 23 Napoleon rozkazał opuścić zgliszcza miasta.

Atak Wirtemberczyków na prawym skrzydle[]

Na prawej flance nacierał książę Wirtembergii Fryderyk z IV Korpusem. Natrafił on na gęste tyraliery francuskie prawdopodobnie z 2. Dywizji Piechoty gen. Louisa Hugueta-Chateau. Ze względu na przewagę przeciwnika Francuzi dokonali sprawnego odwrotu, ale książę Fryderyk posłał do walki kolejne oddziały. Marszałek Victor widząc, że zagrożona jest La Giberie, skierował tam resztę oddziałów 2. Dywizji Piechoty. Zaskoczeni Wirtemberczycy zostali odrzuceni. Do walki weszły rezerwy Wirtembergii, które utrzymały wieś. Po wejściu do walki kolejnych sił francuskich, przeciwnik został odepchnięty i był rażony ciągłym ostrzałem artylerii. Książę Fryderyk wysłał gen. Karla Wilhelma von Tolla do feldmarszałka von Blüchera, z prośbą o pomoc, ale ten odmówił. Car Aleksander wysłał mu 1. Dywizję Grenadierów gen. Pawła Czogłokowa.

Walki o La Giberie[]

Ostatecznie IV Korpus został wzmocniony przez 1. Dywizję Grenadierów, 2. Dywizję Kirasjerów gen. Nikołaja Kretowa i 3. Dywizję Kirasjerów gen. Ilji Duka. Książę Fryderyk poczuł się pewniej i ponowił natarcie na La Giberie. Marszałek Victor rozkazał odwrót do Petit-Mesnil i Chaumenil. Manewr był osłaniany przez V Korpus Kawalerii gen. Édouarda Jeana Baptiste Milhauda, a książę Wirtembergii zorganizował szarżę, w wyniku której gen. Milhaud cofnął się do farmy Beguné. Utracono sześć armat konnych. W tym czasie bateria artylerii Gwardii Cesarskiej otworzyła ogień na prawe skrzydło kolumny bawarskiej V Korpusu gen. Carla Philippa von Wredego, powodując duże straty. Gen. Nansouty wysłał do pomocy Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej. Major Józef Bonawentura Załuski poprowadził dwa szwadrony kpt. Wincentego Dobieckiego i Wiktora Romana, które ruszyły do baterii płk. Nicolasa Marina. Wirtemberczycy próbowali ich oskrzydlić i mjr. Załuski posłał w ich kierunku szwadron kpt. Dobieckiego, a sam kontynuował szarżę w kierunku baterii. Wirtemberczycy udając Francuzów wzięli do niewoli część polskich kawalerzystów i zdobyli 3 armaty. Kolejne 5 dział zajęli Bawarczycy.

Skrajne prawe skrzydło[]

Na kierunku Soulaires pojawiły się świeże oddziały bawarskie z V Korpusu Wredego liczące 22 000 żołnierzy. Około 16 do ataku ruszyły dwie kolumny: jedna na Morvilliers, a druga w stronę Chaumenil. Dowódca francuskiego lewego skrzydła marszałek Auguste de Marmont dał się zaskoczyć. Na zagrożony kierunek posłał 1. Brygadę Piechoty gen. Josepha Antoine René Jouberta z 3. Dywizji Piechoty gen. Josepha Lagrange. Podmokłe drogi uniemożliwiły sprawny przerzut artylerii i przy nadludzkim wysiłku ustawiono jedną baterię na wzgórzu. Francuzi ustawili się w tyralierę i próbowali zatrzymać liczniejszego przeciwnika. Wkrótce ogień otworzyła artyleria, a płk. Wilhelm von Menegen posłał w jej stronę dwa szwadrony, w wyniku czego została ona rozbita, a działa wpadły w ręce Austriaków. Marszałek Marmont dokonał reorganizacji linii frontu i ponaglił gen. Lagrange do przejścia na prawo od Morvillers i przed Chaumenil. Osamotniona brygada gen. Jouberta stawiała heroiczny opór i doszło do walki na bagnety. Francuzi zostali otoczeni, ale udało im się wycofać, kosztem utraconych trzech dział. Kilkuset żołnierzy gen. Jouberta dostało się do niewoli. Marszałek Marmont ewakuował część swojej artylerii do Brienne, ale po drodze utracono kolejne trzy działa. Napoleon posłał w kierunku Morvillers 1. Dywizję Piechoty Młodej Gwardii gen. Meuniera. Z powodu ciemności wirtemberski pułk strzelców konnych zaatakował pułk szwoleżerów bawarskich i przez powstałe zamieszanie pościg za Marmontem został zatrzymany.

Przesilenie bitwy[]

Bitwa pod La Rothiere 1814

Bitwa pod La Rothière.

Sytuacja na francuskim lewym skrzydle stale się pogarszała. Napoleon z odsieczą posłał brygadę dyspozycyjną gwardii konnej gen. Claude-Étienne Guyota, ale ten nie był w stanie powstrzymać naporu nieprzyjaciela. Austriacki gen. Johann Maria Philipp Frimont przeprowadził szarżę. Bataliony 3. Dywizji Piechoty gen. Lagrange pozamykały się w czworoboki i szarża utraciła impet. By go przywrócić ponownie uderzyła bawarska 3. Dywizja Piechoty. Coraz bardziej wyczerpana dywizja gen. Lagrange zaczęła odwrót tracąc przy tym 7 dział.

Gdy lewe skrzydło marszałka Marmonta zaczęło pękać, a nowy atak gen. Osten-Sackena w centrum przebił się do La Rothière, Napoleon uznał, że czas przygotować odwrót. Dowódca kawalerii liniowej gen. Emmanuel de Grouchy miał opóźnić natarcie w pobliżu Ajou i udzielić wsparcia marszałkowi Victorowi w centrum. Do tego celu użyte zostały oddziały z V Korpusu Kawalerii gen. Milhauda: 9. Dywizja Kawalerii Lekkiej gen. de Pire, 5. Dywizja Dragonów gen. Briche i 6. Dywizja Dragonów gen. Lhéritiera. Jednocześnie dowódca gwardii konnej gen. Étienne Nansouty miał przeprowadzić demonstracje pod La Rothière. Marszałek Nicolas Oudinot posłał tam 5. Dywizję Piechoty Młodej Gwardii gen. Henri Rottembourga. Dotarła ona do La Rothière o zachodzie słońca, gdy 1. Dywizja Kawalerii Ciężkiej Starej Gwardii gen. Pierre Colberta tymczasowo zatrzymała dalszy napór Rosjan. Gen. Rottembourg posłał część sił do natarcia na La Rothière. Doszło do ataku na bagnety, a siły Olsufiewa uległy i Francuzi zajęli część miasta. Rosjanie wprowadzili do walki kolejne siły, które odrzuciły przeciwnika. Francuscy żołnierze zatrzymali się na skraju miejscowości, czekając na dalsze rozkazy, a Rosjanie pomyśleli, że chcą się poddać. Carski oficer zbliżył się do gen. Rottembourga, który sądził, że Rosjanin chce rozmawiać o jednej z kolumn odciętych w La Rothière. Doszło do indywidualnego pojedynku, przerwanego ucieczką carskiego oficera. Reszta sił rosyjskich wznowiła natarcie, ale zostały one powitane ogniem kartaczowym i poniosły straty. Szeregi rosyjskie się zachwiały i w pościg za nimi ruszył gen. Colbert. Cudem niewoli uniknął gen. Osten-Sacken, który schronił się w jednym z domów. Rosyjska 2. Dywizja Grenadierów gen. Paskiewicza przepuściła kolejny atak na La Rothière, a Francuzi byli u kresu sił. Dywizja gen. Rottembourga ruszyła do odwrotu.

Gdy Napoleon dowiedział się o odparciu marszałka Marmonta na lewym skrzydle, rozkazał gen. Antoine Drouotowi podpalenie La Rothière ogniem artylerii, by uniemożliwić pościg przeciwnikowi. Armia francuska rozpoczęła odwrót na Brienne. Rezerwa marszałka Michela Neya i gwardia konna gen. Nansoutego były już w drodze do Lesmont. Marszałek Oudinot wycofał się do kwater, które zajmował poprzedniej nocy. Około północy Dienville opuścił gen. Gérard. Gdy Francuzi wycofali się z wioski, most przekroczył batalion austriacki, biorąc do niewoli 230 francuskich maruderów. O godzinie 21 bitwa pobiegła końca.

Po bitwie[]

Bitwa pod La Rothière zakończyła się klęską francuską. Straty wynosiły 6000 żołnierzy, w tym 2400 dostało się do niewoli. Poległ gen. Jean Joseph Marguet. Ponadto utracono 73 armaty. Wojska sprzymierzone stracili 6000 żołnierzy, a większość strat ponieśli Rosjanie. Ranni zostali rosyjscy generałowie Iwan Lieven, Maksym Stawicki i Iwan Wadbolski.

Źródło[]

  • Brienne (29 I 1814) — La Rothiere (1 II 1814) Szymon Jagodziński
Advertisement