Bitwa pod Nową Wsią – bitwa powstania styczniowego rozegrana 26 kwietnia 1863 roku w okolicach Nowej Wsi. Starcie zakończyło się zwycięstwem sił polskich.
Przebieg[]
Przed bitwą[]
Podpułkownik Léon Young de Blankenheim.
Francuski ochotnik Léon Young de Blankenheim objął dowództwo nad powstańczym oddziałem zorganizowanym przez Komitet Działyńskiego. Na przełomie marca i kwietnia oddział przekroczył granicę prusko-polską i udał się do lasów kazimierskich. Następnie oddział przemaszerował w okolice Ruszkowa, gdzie działały oddziały Ludwika Oborskiego i Józefa Seyfrieda. Decyzja ta wywołała dezaprobatę Rządu Narodowego, ale okolice Ruszkowa były dobrym miejscem do obozowania. Bliskość pruskiej granicy zapewniała stały napływ nowych ochotników. Około 25 kwietnia oddział Blankenheima liczył już około 1000 powstańców. Do oddziału przybywali także dezerterzy z Armii Rosyjskiej.
Bitwa[]
25 kwietnia 1863 roku do Piotrkowa Kujawskiego przybył liczący 500 żołnierzy oddział rosyjski pod dowództwem mjr. Nielidowa. Ponadto w okolicy działały inne rosyjskie oddziały, szukające buntowników. Zagrożony odcięciem ppłk. Léon Young de Blankenheim postanowił uderzyć pierwszy. 26 kwietnia wyruszył do Nowej Wsi, gdzie założył obóz niedaleko miejsca boju z 21 lutego.
Około godziny 13 powstańcy zostali zaatakowani przez siły mjr. Nielidowa. Bitwę od samego początku zdominowali powstańcy, atakując Rosjan z trzech stron. W walkach brał udział oddział Blankenheima, jazda kpt. Piotra Solnickiego i siły Ludwika Oborskiego. W boju nie uczestniczyły siły Seyfrieda, co spowodowało konflikt wśród dowódców.
Do decydującego uderzenia doszło w okolicy Piotrkowa Kujawskiego, gdzie rozbite siły rosyjskie ratowały się ucieczką za pruską granicę.
Po bitwie[]
Bitwa pod Nową Wsią zakończyła się polskim zwycięstwem. W polskim dowództwie doszło jednak do konfliktu Blankenheim-Seyfried i zdecydowano się na rozdzielenie swoich sił. O zwycięskiej bitwie szeroko rozpisywała się prasa polska, chwaląc francuskiego oficera. Straty polskie wynosiły około 24 zabitych i 26 rannych.
Rozbite siły rosyjskie wycofały się za granicę pruską. Rannych transportowano na 12 wozach, a następnie trafili oni do wojskowego szpitala w Toruniu. Straty rosyjskie wynosiły około 12 zabitych i 22 rannych.
Zobacz też[]
- bitwa pod Nową Wsią rozegrana 19 lutego 1831 roku podczas powstania listopadowego w powiecie kozienickim.
- bitwa pod Nową Wsią rozegrana 21 lutego 1863 roku podczas powstania styczniowego w powiecie radziejowskim.