Bitwa pod Skała – bitwa powstania styczniowego rozegrana 5 marca 1863 roku. Bitwa zakończyła się zwycięstwem polskim sił gen. Mariana Langiewicza.
Przebieg[]
Przed bitwą[]
Po powstrzymaniu Rosjan w bitwie pod Pieskową Skałą, w nocy 5 marca 1863 roku, oddział Langiewicza dotarł do Skały. Na ogrodzonym cmentarzu spostrzegli rosyjski obóz mjr. Stolzenwalda. Siły rosyjskie liczyły 2 roty piechoty, 50 Kozaków i 40 objeszczyków (funkcjonariuszy straży granicznej). Siły powstańcze liczyły około 1500 ludzi i Polacy zdecydowali się atakować.
Bitwa[]
Powstańcy planowali uderzyć z dwóch stron jednocześnie. Bezszelestnie zbliżyli się do muru cmentarza, ale spostrzegły ich wysunięte rosyjskie pikiety. Szybko wzniesiono alarm, a wartownicy zostali zabici. Mjr. Stolzenwald poderwał swoich żołnierzy. Atakujące dwie linie polskich tyralierów i kosynierów napotkały na silny opór. Rosjanie otworzyli ogień, ale był on niecelny. Jedna z powstańczych grup, pod dowództwem Mariana Langiewicza, rozpoczęła forsowanie muru. Zginął przeszyty kulą ukraiński oficer Andrij Potebnia. Polskie ataki zostały powstrzymane i rozpoczął się pojedynek ogniowy. Wkrótce Rosjanie zaczęli wycofywać się na Miechów. Na cmentarzu pozostawili tabory i kotły do gotowania. Wycofujący się żołnierze rosyjscy byli ciągle atakowani przez powstańczą konnicę.
Po bitwie[]
Mogiła powstańców na cmentarzu w Skale.
Po trzygodzinnej walce, zwycięstwo odnieśli powstańcy. Straty polskie wynosiły 23 zabitych i 24 rannych. Wśród zabitych był ukraiński oficer armii carskiej i członek oddziału Langiewicza, Andrij Potebnia. Straty Rosjan wynosiły 28 zabitych i 45 rannych oraz w niewoli. Ponadto Rosjanie stracili swoje tabory i kotły.
Bitwa pod Skałą została upamiętniona w pieśni żołnierskie autorstwa hrabiego Władysława Tarnowskiego pt. "Jak to na wojence ładnie".
„Popamiętają Moskale
Jak dostali w skórę w Skale”— Fragment pieśni "Jak to na wojence ładnie"