Bitwa pod Wronowem – bitwa powstania listopadowego, stoczona 17 kwietnia 1831 roku w okolicach Wronowa. Starcie zakończyło się zwycięstwem sił rosyjskich.
Przebieg[]
Przed bitwą[]
Powstanie przebiegało bardzo pomyślnie dla strony polskiej. Podczas wiosennej ofensywy powstańcom udało się zwyciężyć w bitwach pod Domanicami i Iganiami. Gen. Józef Dwernicki wyruszył z Zamościa i odniósł sukces w bitwie pod Poryckiem. W rezerwie pozostawał korpus gen. Jana Sierawskiego, który stacjonował na lewym brzegu Wisły. Skoordynowany atak sił polskich miał szansę na rozbicie sił rosyjskich, ale wódz naczelny powstania gen. Jan Zygmunt Skrzynecki nie wykorzystał szansy.
Gen. Skrzynecki nakazał nawiązanie walki sił gen. Sierawskiego z wojskami gen. Kreutza. Skrzynecki nie wykorzystał okazji by połączone siły gen. Ludwika Paca, gen. Dwernickiego i gen. Sierawskiego zniszczyły wojska gen. Kreutza. Zamiast tego niedoświadczone wojska Sierawskiego stanęły na przeciw zawodowej Armii Rosyjskiej. Dodatkowo gen. Dwernicki próbował zrzucić winę wolnego tempa ofensywy na gen. Sierawskiego, przez co ten ambicjonalnie próbował wykonać uderzenie na które nie był przygotowany.
Gen. Sierawskiemu udało się przeprawić przez Wisłę, nie napotykając oporu wroga. 14 kwietnia jego wojsko stało między Zawichostem i Kazimierzem Dolnym. Rosjanie sukcesywnie wycofywali się przed siłami polskimi.
Bitwa[]
16 kwietnia wojska pułkownika Piotra Łagowskiego rozbiły rosyjską przednią straż pod Babinem, ale musiały się cofnąć przed siłami gen. Iwana Delingshausena. Gen. Sierawski ruszył na pomoc i wieczorem dotarł do Bełżyc. Tam też zorientował się że przybywają główne siły gen. Cypriana Kreutza i cofnął się do Wronowa, by tam stoczyć walną bitwę.
Na szosie w środku Wronowa stanęły polskie działa strzeżone przez batalion Batalion Celnych Strzelców Sandomierskich pułkownika Stanisława Krzesimowskiego. Lewe skrzydło składało się z 11. Pułku Piechoty Liniowej wraz z kosynierami. Prawe skrzydło natomiast stanowiło piechota i jazda płk. Łagowskiego. W odwodzie stały doświadczone wojska płk. Juliusza Małachowskiego.
Bitwa zaczęła się 17 kwietnia nad ranem. Rosyjski atak skierowany był na lewe skrzydło wojsk polskich. Pierwszy atak przeprowadzony przez gen. Delingshausena siłą jednego pułku został odparty. Kolejny atak w sile dwóch pułków również się nie powiódł. Następny atak wraz ze wsparciem artylerii został odparty. W tym samym czasie gen. Sierawski osobiście wraz z jazdą kaliską uderzył na rosyjską artylerię. Jazda kaliska została zmuszona do wycofania, a gen. Sierawski musiał przebijać się w kierunku sił polskich. Sytuacja się poprawiła gdy do walki włączyły się odwody płk. Małachowskiego. Wkrótce na miejsce walki przybyły także siły płk. Łagowskiego, które zmagały się z rosyjskim atakiem gen. Murawiewa.
Manewr okrążający siły polskie przeprowadzony przez rosyjskiego generała Tołstoja zmusił siły polskie do wycofania. Gen. Sierawski wydał rozkaz zorganizowanego odwrotu w kierunku na Opole Lubelskie. Odwrót osłaniały wojska płk. Małachowskiego.
Bitwa zakończyła się około godziny 16.
Podsumowanie[]
Wojska gen. Sierawskiego były zbyt słabe i za mało doświadczone by mierzyć się z wojskami gen. Cypriana Kreutza. Straty po stronie polskiej wynosiły 200 zabitych i rannych. Polakom udało się zdobyć działo i wziąć do niewoli 40 jeńców.
Mimo rosyjskiego zwycięstwa straty rosyjskie były wyższe niż starty polskie. Ponadto siły polskie nie zostały rozbite, a jedynie wycofane do Kazimierza Dolnego. Gen. Sierawski niepotrzebnie zwlekał z decyzją o przeprawie do rana przez co poniósł kolejną klęskę w bitwie pod Kazimierzem Dolnym.