Historia Wiki

Eliezer Geller ps. Eugeniusz (ur. w 1918 roku w Opocznie, zm. 1943/1944 w KL Auschwitz-Birkenau) – jeden z dowódców Żydowskiej Organizacji Bojowej, uczestnik powstania w getcie warszawskim.

Biografia[]

Eliezer Geller urodził się w 1918 roku w Opocznie. Ukończył Wyższą Szkołę Handlową w Łodzi. W 1939 roku jako żołnierz Wojska Polskiego brał udział w kampanii wrześniowej. Podczas bitwy nad Bzurą dostał się do niemieckiej niewoli i został osadzony w obozie jenieckim. W 1940 roku został przeniesiony do getta w Warszawie. Był liderem organizacji Gordonia i prowadził pismo "Słowo Młodych". Używając podrobionych dokumentów, podróżował po Generalnym Gubernatorstwie. Organizował żydowskie grupy samoobrony.

Jako jeden z pierwszych dowiedział się o eksterminacji Żydów w obozach koncentracyjnych. Podrabiał dokumenty by umożliwić ucieczkę mieszkańcom getta. Podczas pierwszej wielkiej akcji likwidacyjnej, trwającej od lipca do września 1942 roku, przebywał poza gettem. Wkrótce dołączył do Żydowskiej Organizacji Bojowej dowodzonej przez Mordechaja Anielewicza. W dniach 18-22 stycznia 1943 roku uczestniczył w pierwszej zbrojnej akcji w getcie, kiedy to bojownicy zaatakowali niemieckich żołnierzy konwojujących Żydów na ulicy Zamenhofa.

Podczas powstania w getcie dowodził grupami ŻOB walczącymi na terenie szopów Többensa i Schulza. Wobec braku amunicji i beznadziejności sytuacji, 29 lub 30 kwietnia wraz z 40 powstańcami, wycofał się kanałami na stronę aryjską. Wraz z Tosią Altman i kilkoma bojownikami ukrywał się w Fabryce Błon Celuloidowych na ulicy 11 Listopada 10.

24 maja w fabryce wybuchu pożar, a wszyscy Żydzi, poza Gellerem ponieśli śmierć lub zostali złapani przez Niemców. Udało mu się wmieszać w tłum gapiów i uciec. W lecie 1943 roku zgłosił się do ośrodka internowania przy ulicy Długiej. Liczył na pozwolenie wyjazdu do kraju neutralnego. Trafił do obozu koncentracyjnego w Bergen-Belsen, a następnie Bergau. 21 października trafił do Auschwitz, gdzie zginął na przełomie 1943 i 1944 roku.