Filipp Iwanowicz Golikow (ros. Филипп Иванович Голиков) (ur. 15 lipca 1900 roku we wsi Borysowa, zm. 29 lipca 1980 roku w Moskwie) – sowiecki wojskowy, Marszałek Związku Radzieckiego. Szef GRU.
Biografia[]
Młodość i wojna domowa[]
Filipp Golikow urodził się 15 lipca 1900 roku we wsi Borysowa, w guberni permskiej. 13 kwietnia 1918 roku wstąpił do partii komunistycznej, a 30 maja do Armii Czerwonej. Brał udział w wojnie domowej. Od 1919 roku był komisarzem politycznym w różnych jednostkach. Pod koniec listopada 1919 roku zachorował na tyfus i przez kilka miesięcy przebywał w szpitalu. Po wyzdrowieniu brał udział w tłumieniu buntów kułaków w guberni ufijskiej.
Okres międzywojenny[]
W 1929 roku ukończył Kursy Wyższego Dowództwa Armii Czerwonej, a następnie studiował na Akademii Wojskowej im. Frunzego. Dowodził 95. Pułkiem Strzeleckim, 61. Dywizją Strzelecką, 8. Brygadą Zmechanizowaną i 45. Korpusem Zmechanizowanym. Był członkiem Rady Wojskowej Białoruskiego Okręgu Wojskowego. W 1938 roku został zwolniony z wojska, ale Klimient Woroszyłow się za nim wstawił i uniknął aresztowania podczas wielkiej czystki. Wkrótce powrócił do wojska.
II wojna światowa[]

Generałowie Filipp Golikow i Konstanty Rokossowski.
Na czele 6. Armii brał udział w agresji na Polskę. Brał udział w bitwie o Lwów. 26 lipca 1940 roku został szefem GRU. Obserwował koncentracje wojsk niemieckich przy granicy, ale uspokajał Stawkę. Uważał, że głosy mówiące o nadchodzącym niemieckim ataku to dezinformacja wywiadu brytyjskiego. Ostatecznie zaalarmował o możliwości agresji niemieckiej. Po rozpoczęciu operacji Barbarossa, został zwolniony ze stanowiska. Jednocześnie został szefem sowieckiej misji wojskowej w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Negocjował dostawy sprzętu do ZSRR w ramach Lend-Lease Act. W październiku 1941 roku został dowódcą 10. Armii i brał udział w bitwie pod Moskwą. W lutym 1942 roku objął dowództwo nad 4. Armią Uderzeniową na Froncie Kalińskim gen. Iwana Koniewa. W kwietniu 1942 roku został dowódcą Frontu Briańskiego, a w lipcu Frontu Woroneskiego. Przez jego nieudolne dowództwo, Niemcy dotarli pod Stalingrad. W sierpniu 1942 roku objął dowództwo nad 1. Armią Gwardii i brał udział w bitwie o Stalingrad. Miesiąc później został zastępcą dowódcy Frontu Woroneskiego. Jego wojska przeprowadziły operację ostrogożsko-rossoszańską, rozbijając siły włosko-węgiersko-niemieckie. Następnie uczestniczył w operacji charkowskiej, podczas której poniósł ciężkie straty i został odwołany. Następnie został wezwany do Moskwy, gdzie 6 kwietnia 1943 roku został zastępcą Ludowego Komisarza Obrony do spraw personalnych. W kwietniu 1944 roku został kierownikiem Rady Komisarzy Ludowych do spraw repatriacji obywateli ZSRR z Niemiec i krajów okupowanych.
Po wojnie[]

Marszałek Filipp Golikow.
Od września 1950 roku dowodził Samodzielną Armią Zmechanizowaną. 17 maja 1956 roku został komendantem Akademii Wojskowej Sił Pancernych. W styczniu 1958 roku został szefem sztabu Głównego Zarządu Politycznego Armii i Marynarki Wojennej. W latach 1971-1966 był członkiem Komitetu Centralnego KPZR. W maju 1962 roku przeszedł w stan spoczynku, ale został przywrócony do służby i objął funkcję inspektora w Grupie Generalnych Inspektorów w Ministerstwie Obrony.
Zmarł 29 lipca 1980 roku w Moskwie. Został pochowany na cmentarzu Nowodziewczym.