Franklin Delano Roosevelt , ur. 30 stycznia 1882 w Hyde Park w stanie Nowy Jork, zm. 12 kwietnia 1945 w Warm Springs w stanie Georgia) – amerykański polityk, 32. prezydent Stanów Zjednoczonych, wybierany na ten urząd w latach 1933–1945 czterokrotnie z ramienia Partii Demokratycznej. Jedyny w historii prezydent USA pełniący urząd dłużej niż dwie kadencje, co doprowadziło do wejścia w życie w 1951 XXII Poprawki do Konstytucji, ograniczającej liczbę kadencji do dwóch (wcześniej był to tylko konwenans konstytucyjny oparty na decyzji pierwszego prezydenta USA George’a Washingtona, który zrezygnował z ubiegania się o trzecią kadencję, twierdząc, że byłaby ona niedemokratyczna). Ostatnia kadencja zakończyła się jednak szybko z powodu jego śmierci.
Działalność polityczna[]
Wbrew tradycjom rodzinnym związał się z Partią Demokratyczną i z jej ramienia w latach 1910-1913 był senatorem stanu Nowy Jork. W 1912 poparł kandydaturę Woodrowa Wilsona w wyborach prezydenckich, m.in. przeciw swojemu kuzynowi. Po zwycięstwie wyborczym Wilson odwdzięczył się Rooseveltowi, mianując go asystentem sekretarza marynarki. Urząd ten sprawował do 1920 roku i w opinii wielu był faktycznym kierownikiem resortu. W 1914 bezskutecznie ubiegał się o mandat senatora ze stanu Nowy Jork. W 1918 wizytował front francuski, a w 1919 był obserwatorem na konferencji pokojowej w Wersalu oraz uczestniczył w demobilizacji sił zbrojnych. W 1920 z ramienia demokratów był kandydatem na wiceprezydenta i dlatego po zwycięstwie republikanów musiał opuścić Departament Marynarki. W latach 1920-1928 był wiceprezesem służby ubezpieczeniowej i właścicielem firmy prawniczej. W 1921 nastąpiło załamanie jego dobrze zapowiadającej się kariery, gdyż w wyniku ataku paraliżu dziecięcego (polio), będącego skutkiem kąpieli w zimnym jeziorze, stał się inwalidą; utracił władzę w nogach, ale dzięki rehabilitacji był w stanie utrzymać się na nich przez pewien czas (większość przemówień wygłaszał stojąc). Doświadczając zagrożenia, jakie niesie polio, w 1928 wraz z żoną powołał fundację prowadzącą badania nad tą chorobą. Od 1928 roku, kiedy wrócił do czynnej polityki, był gubernatorem stanu Nowy Jork. W 1930 zdobył mandat na drugą kadencję.