Franz Halder (ur. 30 czerwca 1884 w Würzburg, zm. 2 kwietnia 1972 w Aschau) – generał pułkownik Wehrmachtu, do 1942 roku szef sztabu Oberkommando des Heeres.
Biografia[]
Młodość[]
Franz Halder urodził się 30 czerwca 1884 w Würzburgu. Jego ojciec, Maximilian Halder był wojskowym w stopniu generała majora. Dlatego też od młodości przewidywano mu karierę wojskową.
W 1902 roku wstąpił do Armii Cesarstwa Niemieckiego, trafił do 3. Bawarskiego Królewskiego Pułku Artylerii Polowej „Prinz Leopold”. Po roku awansował do stopnia chorążego i został skierowany do szkoły wojskowej w Monachium. Po odbyciu kursu awansował na podporucznika. W 1912 roku został porucznikiem.
I wojna światowa[]
W momencie wybuchu I wojny światowej służył jako oficer sztabu generalnego. Za odważny wypad rozpoznawczy został nagrodzony Krzyżem Żelaznym I klasy. 9 sierpnia 1915 roku został kapitanem. Od lata 1917 służył w sztabie generalnym 4. Armii, a następnie został przeniesiony na front wschodni do sztabu naczelnego dowódcy na wschodzie jako oficer sztabu generalnego.
Za działania podczas I wojny światowej został nagrodzony dwoma Krzyżami Żelaznymi oraz innymi odznaczeniami.
Okres międzywojenny[]
Po zakończeniu wojny został przyjęty do Reichswehry i trafił do oddziału szkoleniowego Ministerstwa Reichswehry.
1 października 1921 został oficerem sztabu generalnego w sztabie 7. Dywizji Reichswehry. Był tam również instruktorem taktyki na kursach pomocników dowódców. 1 października 1923 roku został mianowany dowódcą 4. Baterii 7. Pułku Artylerii. Wiosną 1924 został awansowany na majora. 1 grudnia 1925 został mianowany oficerem w sztabie 7. Dywizji. W 1929 roku został awansowany na podpułkownika, a w 1931 na pułkownika. Początkowo zwalczał wpływy NSDAP w wojsku.
Był odpowiedzialny za zorganizowanie wielkich manewrów Wehrmachtu w 1937 roku. Halder opowiadał się za wysoką mobilnością wojsk pancernych i testował różne schematy dowodzenia. 1 lutego 1938 awansował na stopień generała artylerii. W 1938 roku został szefem sztabu Oberkommando des Heeres i zastąpił Ludwiga Becka.
II wojna światowa[]
Franz
Franz Halder i Walther von Brauchitsch, 1939 roku
Halder początkowo nie zgadzał się z Adolfem Hitlerem, ale działał zgodnie z jego planami. Brał udział w przygotowaniach do kampanii wrześniowej, norweskiej, francuskiej, bałkańskiej, przygotowaniach do inwazji na Wielką Brytanię. W 1941 roku odpowiadał za przygotowania do operacji Barbarossa. Osobiście uważał, że szybkie sukcesy w początkowej fazie operacji to właśnie jego zasługa.
Został zdymisjonowany 24 września 1942 roku, na wskutek konfliktu z Adolfem Hitlerem. Hitler zarzucał mu brak woli walki i zaangażowania, a Halder sceptycznie podchodził do pomysłu jednoczesnego uderzenia na Stalingrad i w kierunku na Kaukaz. Ponadto nie zgadzał się na skierowanie wojsk feldmarszałka Ericha von Mansteina na Sewastopol. Franz Halder obawiał się, że jednoczesne uderzenia w różnych kierunkach, mogą osłabić siły Wehrmachtu, co w późniejszym czasie okazało się być prawdą.
Podczas trwania bitwy o Stalingrad doszło do kulminacyjnego momentu sporu między Hitlerem i Halderem. Ten drugi przedstawił dowody, że Związek Radziecki formuje potężne siły na Kaukazie, a zdenerwowany Hitler rzucił się na niego i zerwał z jego munduru Krzyż Żelazny. Następnie Halder został zdymisjonowany, a jego miejsce zajął Kurt Zeitzler.
Po zamachu na Hitlera z 20 lipca 1944 roku został aresztowany i umieszczony w obozie koncentracyjnym we Flossenbürgu, a następnie w do Dachau. Został wyzwolony przez wojska amerykańskie w 1945 roku.
Po drugiej wojnie światowej zajął się pisaniem wspomnień i pracował w wydziale historycznym armii amerykańskiej.
Zmarł 2 kwietnia 1972 roku w Aschau.