Gieorgij Konstantinowicz Żukow (ros. Георгий Константинович Жуков) (ur. 1 grudnia 1896 roku w Striełkówce, zm. 18 czerwca 1974 roku w Moskwie) – marszałek Związku Radzieckiego, jeden z czołowych generałów radzieckich podczas II wojny światowej.
Biografia[]
Młodość[]
Gieorgij Żukow urodził się 1 grudnia 1896 w Striełkówce w ubogiej, chłopskiej rodzinie. 7 sierpnia 1915 został powołany do Armii Carskiej. Podczas I wojny światowej służył w kawalerii i był wielokrotnie ranny.
Wojna domowa[]
Od 1918 służył w Armii Czerwonej. Podczas rewolucji październikowej opowiedział się po stronie bolszewików. Podczas wojny domowej walczył u boku komunistów przeciw żołnierzom gen. Antona Denikina i gen. Piotra Wrangela. W 1921 tłumił powstanie tambowskie.
W 1939 dowodził w zwycięskiej bitwie nad Chałchin-Goł.
II wojna światowa[]
Operacja Barbarossa[]
W 1941 roku Żukow był szefem Sztabu Generalnego i to on oskarżany był o klęskę Armii Czerwonej podczas pierwszych miesięcy operacji Barbarossa. Tego samego roku został odwołany ze stanowiska i przeniesiony do dowództwa Frontu Rezerwowego. Prowadził żołnierzy podczas zwycięskiej dla ZSRR operacji jelnińskiej i blokady Leningradu. Podległem mu jednostki poniosły duże straty, ale Wehrmacht został zmuszony do wycofania się.
Od 8 października walczył pod Moskwą. W tym czasie oskarżany był o nadmierne okrucieństwo oraz groźby rozstrzelania podległych mu żołnierzy.
Radziecka kontrofensywa[]
Dwight Eisenhower, Gieorgij Żukow i Arthur Tedder w Moskwie, 1945
Na początku roku 1942 brał udział w operacji rżewsko-wiaziemskiej. Podczas bitwy stalingradzkiej jego żołnierze brali udział w operacjach Uran i Mały Saturn. Żukow opracował plan operacji Mars, ale zakończyła się ona niepowodzeniem.
W listopadzie 1944 objął przywództwo nad 1 Frontem Białoruskim i brał udział w operacji wiślańsko-odrzańskiej i operacji berlińskiej. Podczas bitwy o wzgórza Seelow jego żołnierze ponieśli duże straty.
Był głównodowodzącym podczas walk w Berlinie. Dostał polecenie zdobycia stolicy III Rzeszy do 1 maja, tak by dzień zdobycia zbiegł się ze świętem pracy.
8 maja 1945 w późnych godzinach nocnych odebrał kapitulację wojsk niemieckich z rąk feldmarszałka Wilhelma Keitela.
Czasy powojenne[]
Marszałek Żukow, czasy powojenne
24 czerwca 1945 wraz Konstantym Rokossowskim przyjął paradę na placu czerwonym w Moskwie. Po zakończeniu wojny, zgodnie z założeniami konferencji jałtańskiej został jednym głównodowodzących Sojuszniczej Rady Kontroli Niemiec. Pozostałymi dowodzącymi byli Dwight Eisenhower, Bernard Law Montgomery oraz Jean de Lattre de Tassigny. W czerwcu 1945 zapieczętowano powojenny podział Niemiec na cztery strefy okupacyjne. Głównodowodzący poszczególnych stref zostali gubernatorami stref okupacyjnych.
W 1946 został głównodowodzącym sił zbrojnych ZSRR, ale został odwołany przez Józefa Stalina i próbowano go aresztować. Wstawienie się za nim wojskowych oficjeli odwiodło Stalina od tego pomysłu, obawiali się oni nowej czystki.
Brał udział w tłumieniu powstania węgierskiego.
Giegorgij Żukow zmarł 18 czerwca 1974 w Moskwie.