II bitwa pod Chruśliną – bitwa powstania styczniowego stoczona 4 sierpnia 1863 roku pod Chruśliną na Lubelszczyźnie. Starcie zakończyło się zwycięstwem sił polskich dowodzonych przez gen. Michała Kruka Heydenreicha.
Przebieg[]
4 sierpnia 1863 roku siły gen. Michała Heydenreicha "Kruka" wraz z oddziałami Tomasza Wierzbickiego, Karola Krysińskiego, Lutyńskiego i Jareckiego stały we wsi Chruślina, Boby i Moniaki, gdzie oczekiwali na dostawy broni z zagranicy. Wkrótce gen. Kruk został zaalarmowany o siłach rosyjskich płk. Miednikowa idących z Urzędowa. Heydenreich wydał rozkaz wycofania się za Chruślinę i zajęcia pozycji przy drodze Chruślina-Stanisławów. Pierwszą linię obrony stanowił oddział Karola Krysińskiego, reszta jako rezerwa czekała na górze otoczonej wąwozem.
Wkrótce doszło do rosyjskiego ataku. Nieprzyjaciel został odparty, ale wzmocnił swoje siły i próbował uderzyć na prawe skrzydło Krysińskiego. Kruk wysłał mu do pomocy oddział Tomasza Wierzbickiego, dowodzony przez majora Wagnera. Rosjanie zostali odparci po raz drugi, ale wprowadzili do walki całość swoich sił i jednocześnie uderzyli na oba skrzydła. Kruk wysłał do walki połowę strzelców , którzy zajęli pozycje na skrzydłach. Rosjanie po raz trzeci zostali odparci i rozpoczęli chaotyczny odwrót. Do walki włączyli się kosynierzy, którzy mieli okrążyć Rosjan. Powstańcza kawaleria uderzyła na lewe skrzydło. Odwrót osłaniała secina Kozaków. Rosjanie próbowali odeprzeć pościg, zajmując budynki w Chruślinie, Bobach i Moniakach, ale atakowani przez powstańców w nieładzie ruszyli do odwrotu. Nie zdążyli nawet ewakuować rannych i poległych. Powstańcy ścigali ich przez 12 kilometrów, aż do samego Urzędowa. Do walki włączyła się całość sił powstańczych i doszło do krótkich starć w mieście.
Bitwę zdecydowanie wygrali powstańcy. Ich straty wynosiły 2 zabitych i 30 rannych. Według powstańców Rosjanie stracili 14 oficerów i 100 furmanek rannych. Około 20 zabitych i rannych Rosjan pozostało na pobojowisku. Następnego dnia gen. Kruk chciał zaatakować Rosjan w Urzędowie, ale przez braki w amunicji zdołał jedynie ich wypłoszyć. Spanikowani Rosjanie wylali jedzenie z kotłów i pośpiesznie wycofali się do Kraśnika.
Zobacz też[]
- I bitwa pod Chruśliną stoczona 30 maja 1863 roku.