Ignacy Jan Paderewski (ur. 18 listopada 1860 w Kuryłówce, zm. 29 czerwca 1941 w Nowym Jorku) − polski pianista, kompozytor, działacz niepodległościowy i polityk. Premier Polski (od 18 stycznia do 27 listopada 1919) i minister spraw zagranicznych, delegat Polski na konferencji wersalskiej i sygnatariusz traktatu wersalskiego. Uważany za jednego z ojców niepodległej Polski, od 1921 kawaler Orderu Orła Białego.
Biografia[]
Urodził się w Kuryłówce na Podolu. Początkowo uczył się gry na fortepianie i puzonie oraz teorii muzyki, głównie w Instytucie Muzycznym Warszawskim. Dwa razy został wydalony ze szkoły za samowolne koncertowanie w prowincjonalnych miastach.
Po ukończeniu Instytutu komponował, pracował jako nauczyciel gry na fortepianie, koncertował i kontynuował studia kompozytorskie w Berlinie. W mieście tym nawiązał kontakt z firmą wydawniczą. Dzięki pomocy Heleny Modrzejewskiej, gwiazdy teatru, uzyskał środki na studia pianistyczne w Wiedniu, które odbył pod kierunkiem Leszetyckiego. Dzięki jego rekomendacji został profesorem konserwatorium w Strasburgu.
Spektakularnym początkiem jego kariery były występy w 1888 roku w Paryżu i dwa lata później w Londynie. W latach 1891-1892 po raz pierwszy odbył trasę koncertową po Stanach Zjednoczonych. Zyskana tam popularność ułatwiła mu w przyszłości działania na rzecz rodaków i niepodległej Polski. Choć w 1897 roku zamieszkał na stale w Morges w Szwajcarii, to podczas obu wojen światowych przebywał w USA, gdzie pomagał ofiarom działań zbrojnych.
Już przed I wojną światową artysta przeznaczał duże sumy na cele publiczne. W 1910 roku ufundował Pomnik Grunwaldzki w Krakowie. Po wybuchu I wojny związał, wraz z Henrykiem Sienkiewiczem, Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. W latach 1917-1918 był przedstawicielem Komitetu Narodowego Polskiego w Stanach Zjednoczonych. Tam tworzył oddziały wojskowe i złożył w ręce prezydenta memoriał o Polsce i potrzebie jej odbudowy.
Na skutek jego przybycia 26 grudnia 1919 roku do Poznania, wybuchło powstanie wielkopolskie. W 1919 roku Paderewski objął funkcję premiera i ministra spraw zagranicznych w pozaparlamentarnym rządzie. Działał na forum zagranicznym na rzecz przyłączenia do Polski Śląska, Gdańska, Warmii i Mazur. Podpisał traktat pokojowy z Niemcami w Wersalu. Był delegatem Polski działającym przy Lidze Narodów.
Z życia publicznego w kraju usunął się po zamachu na prezydenta Gabriela Narutowicza. Jednak pod wpływem Władysława Sikorskiego próbował w latach trzydziestych tworzyć koalicję antysanacyjną. W 1936 roku był współzałożycielem Frontu Morges. Opowiadał się za demokratycznymi wyborami do polskiego parlamentu.
Po wybuchu II wojny światowej, w 1940 roku został prezesem Rady Narodowej w Paryżu i Londynie. Zmarł w 1941 roku w Nowym Jorku. 29 czerwca 1992 roku trumnę z prochami Paderewskiego sprowadzono do Polski, gdzie spoczęła w krypcie archikatedry świętego Jana w Warszawie.