Józef Olszyna-Wilczyński (ur. 27 listopada 1890 roku w Krakowie, zm. 22 września 1939 roku w okolicach wsi Nowiki) – polski wojskowy, generał brygady Wojska Polskiego. Podczas kampanii wrześniowej, dowódca Grupy Operacyjnej Grodno.
Biografia[]
Józef Wilczyński urodził się 27 listopada 1890 roku w Krakowie, na terenie Austro-Węgier. Studiował na Politechnice Lwowskiej. W latach 1912-1913 odbył jednoroczną służbę w Armii Austro-Węgier. Był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich. Po wybuchu I wojny światowej, dołączył do Legionów Polskich i służył w I Brygadzie. W październiku 1914 roku otrzymał awans na porucznika, a w styczniu 1915 roku na kapitana. Po kryzysie przysięgowym został wcielony do Armii Austro-Węgier i walczył na froncie francuskim, włoskim i ukraińskim. Dołączył do Polskiej Organizacji Wojskowej. W listopadzie 1918 roku rozpoczął służbę w Wojsku Polskim. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej, podczas której został ranny i dostał się do niewoli. W czerwcu 1919 roku odzyskał wolność i uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Otrzymał awans na podpułkownika. Następnie objął dowództwo nad III Brygadą Legionów, a później I Brygadą Legionów. W maju 1920 roku został komendantem Kijowa. Później dowodził 6. Dywizją Piechoty i XIII Brygadą Piechoty.
Józef Olszyna Wilczyński około 1922 roku.
W 1921 roku zaczął używać pseudonimu Olszyna, który w późniejszych latach został dopisany do jego nazwiska. Podczas III powstania śląskiego, ochraniał zaplecze powstańców. Od 1922 roku był Szefem Saperów i Inżynierii w Dowództwie Okręgu Korpusu nr V w Krakowie. W lipcu 1923 roku został szefem Wydziału I Departamentu V Inżynierii i Saperów, Ministerstwa Spraw Wojskowych. Rok później, jako pułkownik trafił do Korpusu Ochrony Pogranicza i objął dowództwo nad 2. Brygadą w Baranowiczach. W październiku 1925 roku stanął na czele 1. Brygady Ochrony Pogranicza w Zdołbunowie. W marcu 1927 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki awansował go na generała brygady. Jednocześnie objął dowództwo nad 10. Dywizją Piechoty. W lutym 1938 roku stanął na czele Okręgu Korpusu nr III w Grodnie.
Po rozpoczęciu kampanii wrześniowej, został dowódcą Grupy Operacyjnej Grodno. 17 września, podczas przejazdu został ostrzelany przez dywersantów komunistycznych. W rozmowie z dowódcą obrony Wilna płk. Jarosławem Okuliczem-Kozarynem, nakazał mu nie walczyć z siłami sowieckimi, ponieważ nie wypowiedzieli oni wojny. Ponadto rozkazał siłom polskim przejść na Litwę. 22 września samochód którym się poruszał wpadł na czołgi sowieckie w Nowikach. Pasażerów ograbiono, a gen. Olszyna Wilczyński został zamordowany strzałem w tył głowy.
Spoczął w Sopoćkinach, w okolicach Grodna. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.