Kampania francuska (niem. kryptonim Fall Gelb, bitwa o Francję) – atak III Rzeszy na Francję, połączone z zajęciem neutralnego Luksemburga, Belgii i Holandii. 10 maja wraz z rozpoczęciem kampanii francuskiej zakończyła się "Dziwna wojna".
Przebieg[]
Prolog[]
Zgodnie z zobowiązaniami Francja i Anglia wypowiedziała wojnę III Rzeszy po jej ataku na Polskę. 2 września rozpoczęto mobilizację francuskiej armii. 7 września doszło do zajęcia przez francuzów niemieckich terytoriów przygranicznych. 12 września odbyła się w Abbeville brytyjsko-francuska konferencja, w sprawie udzielenia pomocy Polsce. Brali w niej udział Neville Chamberlain, Édouard Daladier oraz Maurice Gamelin, zdecydowali oni o wstrzymaniu pomocy Polsce.
W październiku 1939 Adolf Hitler podczas przemówienia w Reichstagu zaproponował Francji i Wielkiej Brytanii pokój, warunkiem było uznanie rozbiorów II RP. Propozycja Hitlera została odrzucona przez Eduarda Daladiera i Neville’a Chamberlaina. Wielka Brytania i Francja rozpoczęły starania o utworzenie koalicji antyhitlerowskiej.
Fall Gelb[]
Atak na Francję początkowo był planowany na październik, ale w skutek interwencji czołowych strategów niemieckich, obawiających się utknięcia broni pancernej w błocie, data ataku została zmieniona. Plan ataku przygotował Erich von Manstein, według jego założeń, siły niemieckie miały zostać podzielone na trzy części. Do ataku doszło 10 maja 1940 roku. Francuzi obsadzili linię Maginota, a wspierani byli przez Brytyjski Korpus Ekspedycyjny. Równocześnie z kampanią francuską prowadzone były kampanie holenderska i belgijska, wojska niemieckie zajęły też Luksemburg. Sukces osiągnęło lotnictwo niemieckie, dokonując nalotów na lotniska francuskie, belgijskie i holenderskie. Gen. Georges rozkazał skupić się na obronie, pozwalając na dominację wroga w powietrzu. Doprowadziło to też do tego, że niemieckie wojska pancerne nie były atakowane przez lotnictwo francuskie. Wehrmacht zajął kluczowe mosty oraz punkty oporu, doszło także do bitwy o Fort Eben-Emael. Natarcie próbowało zatrzymać lotnictwo angielskie, ale poprzez błędy w dowodzeniu poniosło duże straty.
Wojska III Rzeszy odcięły wojska holenderskie od wojsk francuskich, a 14 maja, po bombardowaniu Rotterdamu Holendrzy poddali się. Spowodowało to panikę w Belgii i północnej Francji. Armia francuska została wprowadzona do Belgii, gdzie pod dowództwem de Gaulle'a miało dojść do kontrofensywy. Kontrofensywa się nie udała, a nawet zostali częściowo wypchnięci. Miejsce de Gaulle'a zajął Maxime Weygand, ale on też ponosił straty. 23 maja w wypadku samochodowym zginął Gaston Hervé Gustave Billotte, francuski generał przygotowujący plany kontrofensywy. Założenia Blitzkriegu spowodowały duże postępy na całym froncie. Brytyjczycy zostali wyparci w kierunku Dunkierki, a następnie zostali ewakuowani do Wielkiej Brytanii.
Alianci w Dunkierce
22 maja doszło do bitwy pod Arras, gdzie zagrożone były siły Erwina Rommla. 28 maja III Rzesza zajęła całą Belgię, a kapitulację podpisał król Leopold III Koburg. Tymczasem trwała ewakuacja aliantów z Dunkierki. Hermann Göring chciał okrążyć siły Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego, ale ofensywa została wstrzymana, a samoloty nie mogły wystartować z powodu gęstej mgły. Brytyjczycy zdążyli się ewakuować, ale straty osobowe wynosiły nawet 15%, a na plażach Dunkierki zostało wiele sprzętu wojskowego.
Fall Rot[]
Werhmacht we Francji
5 czerwca doszło do kolejnej fazy, określanej jako Fall Rot. Wojska francuskie wraz z sojusznikami miało przewagę nad wojskiem państw Osi, ale natarcie nie zostało spowolnione. 14 czerwca Niemcy dotarli do Paryża, który ogłoszony został miastem otwartym. Pod Dieuze Francuzi zadali poważne straty Niemcom, ale natarcie przesuwało się nadal. Wojska Wilhelma von Leeba przełamywały linię Maginota. Okazało się, że nie była tak silnie broniona jak początkowo sądzono.
Włoska inwazja na Francję[]
Rozmowy kapitulacyjne w Compiègne
10 czerwca do kampanii francuskiej dołączyły Włochy. Początkowo nie włączały się do walki, wypowiadając wojnę i czekając jedynie na sukcesy militarne Niemiec. Głównymi kierunkami ataku były Alpy i rejon morza śródziemnego. Ponadto włoskie lotnictwo dokonywało nalotów między innymi na Tulon. Straty włoskie były znikome.
Kapitulacja[]
Prezydent Albert Lebrun oraz premier Paul Reynaud Francji widząc nieuchronną klęskę, opowiadali się za ewakuowaniem do Algierii i dalszym prowadzeniu wojny z koloni.
22 czerwca 1940 roku doszło do kapitulacji sił Francuskich. Stronę niemiecką reprezentował gen. Wilhelm Keitel, a Francję gen. Charles Huntziger.