Historia Wiki
Historia Wiki
Advertisement
Mani

Mani

Manicheizm – nieistniejąca już dziś religia gnostyczna, powstała w starożytności na terenie Persji. W szczytowym momencie jej wyznawcy mieszkali od Indii do Hiszpanii. Manicheizm jest syntezą chrześcijaństwa, buddyzmu, judaizmu i zoroastryzmu.

Historia[]

Założycielem manicheizmu był Mani. Mani urodził się w 216 w Mezopotamii, należącej do Partii. Stworzył on sektę religijną, pozostającą pod silnym wpływem chrześcijaństwa. Jednak większość mieszkańców Persji wyznawało zoroastryzm, dlatego nie znalazł posłuchu. Wobec tego udał się do Indii, gdzie udało mu się nawrócić miejscowego władcę. W 242 powrócił do Persji (w której rządzili już Sasanidzi) i dostał pozwolenie na krzewienie nowej religii. Nawrócił wielu mieszkańców Iranu, wysłał też misje. W końcu został aresztowany i stracony przez kapłanów zoroastryzmu. Jego religia nadal jego ekspandowała. Nawróciło się na nią wielu mieszkańców Imperium rzymskiego, np. św. Augustyn z Hippony był w młodości manicheistą. Jednak po tym jak chrześcijaństwo stało się religią państwową Rzymu, zaczęli oni być prześladowani i w 600 zostali wytępieni na Zachodzie. Zachowali jednak silną pozycję w Iranie i Indiach. Wielu jego wyznawców mieszkało w Królestwie Kuszanów. Potem rozprzestrzenili się na Azję Środkową i Turkiestan Wschodni. W VIII wieku został religią państwową Ujgurów. Potem rozprzestrzenił się na Chiny i wyspę Tajwan. Jednak ekspansja islamu w VII i VIII wieku spowodowało wykrzewienie manicheistów z Azji Środkowej, Iranu i Mezopotamiii. Tymczasem w Chinach przetrwał do 1300, kiedy Marco Polo spotkał się tam z ich małą sektą. Tymczasem do Europy Wschodniej w VII wieku przeniknęli pulicjanie, a w X wieku bogumiłowie. Od nich wzięli się zaś katarowie (albigensi), którzy zostali wytępienie w wyniku krucjat prowadzonych przez władców katolickich.

Bibliografia[]

  • Michael Hart: 100 postaci, które miały największy wpływ na dzieje ludzkości
Advertisement