Michał Sokolnicki herbu Nowina (ur. 29 września 1760 roku w Wierzei, zm. 24 września 1816 roku w Warszawie) – polski wojskowy, generał dywizji Wojska Królestwa Polskiego. Uczestnik wojny polsko-rosyjskiej, insurekcji kościuszkowskiej, wojen napoleońskich, wojny polsko-austriackiej i inwazji na Rosję.
Biografia[]
Michał Sokolnicki urodził się 29 września 1760 roku w Wierzei. Studiował w Szkole Rycerskiej w Warszawie. W 1789 roku wraz z płk. Jakubem Jasińskim założył Wileński Korpus Inżynierów, a następnie studiował inżynierię wojskową i hydrografie w Saksonii. W 1792 roku został awansowany na podpułkownika. Podczas wojny polsko-rosyjskiej był kwatermistrzem armii litewskiej i zajmował się pracami fortyfikacyjnymi. Po klęsce odszedł z armii, ale powrócił po wybuchu insurekcji kościuszkowskiej. Otrzymał awans na pułkownika. Na rozkaz Tadeusza Kościuszki tworzył Korpus Stały Strzelców. Uczestniczył w bitwach pod Warszawą, Bydgoszczą i Toruniem. 19 listopada 1794 roku awansował na generała majora. Po upadku powstania dobrowolnie dołączył do grupy powstańców zesłanych do Petersburga. Wśród niej znajdowali się Ignacy Wyssogota Zakrzewski, Ignacy Potocki, Tadeusz Antoni Mostowski, Jan Kiliński i Andrzej Kapostas. W 1796 roku powrócił z zesłania, a po roku wyjechał do Francji, gdzie planował utworzyć Legię Naddunajską u boku wojsk francuskich. W 1800 roku został dowódcą brygady Legionów Polskich. Uczestniczył w wojnie IV koalicji antyfrancuskiej, a w 1807 roku został awansowany na generała brygady i odznaczony Krzyżem Legii Honorowej. W sierpniu 1808 roku trafił do Armii Księstwa Warszawskiego. Uczestniczył w wojnie polsko-austriackiej, podczas której walczył pod Raszynem, Grochowem, Górą Kalwarią i Sandomierzem. W sierpniu 1809 roku awansował na generała dywizji i stanął na czele 1. Brygady w dywizji gen. Józefa Zajączka. W marcu 1810 roku objął dowództwo nad Radomskim Okręgiem Wojskowym. Wkrótce ciężko zachorował i udał się na leczenie do Pyrmont. Przyjaźnił się z księżną Izabelą Czartoryską, dla której skupował pamiątki historyczne do jej muzeum. W 1811 roku odbył spotkanie z Napoleonem podczas którego krytykował księcia Józefa Poniatowskiego. Jedocześnie został skreślony z ewidencji Armii Księstwa Warszawskiego. Pozostał w Paryżu, gdzie zajmował się działalnością naukową.

Portret generała Michała Sokolnickiego.
Podczas inwazji na Rosję trafił do służby przybocznej cesarza, ale jego plany zostały odrzucone. W bitwach pod Smoleńskiem i Borodino był adiutantem Napoleona. Podczas kampanii 1813-1814 trafił do służby czynnej w Korpusie Polskim. W październiku 1813 roku objął dowództwo nad IV Korpusem, w miejsce chorego gen. Françoisa Étienne Kellermanna. Brał udział w bitwie pod Lipskiem, podczas której skonfliktował się z generałami Janem Krukowieckim i Walentym Kwaśniewskim. Później uczestniczył w obronie Paryża, a po jego upadku towarzyszył Napoleonowi w Fontainebleau. Podczas powrotu do kraju, sprowadził szczątki księcia Poniatowskiego i króla Stanisława Leszczyńskiego. Później kontynuował służbę w Wojsku Królestwa Polskiego, ale nie zajmował żadnych ważnych stanowisk. Sądził się z gen. Janem Krukowieckim, który został negatywnie przedstawiony w opublikowanych wspomnieniach gen. Sokolnickiego.
Zmarł 24 września 1816 roku w wypadku, podczas parady wojskowej na Placu Saskim w Warszawie. Spoczął na cmentarzu Świętokrzyskim.