Michał Tokarzewski-Karaszewicz (ur. 5 stycznia 1893 roku we Lwowie, zm. 22 maja 1964 roku w Casablance) – polski wojskowy, generał dywizji Polskich Sił Zbrojnych, komendant Służby Zwycięstwu Polski. Podczas kampanii wrześniowej, dowódca Grupy Operacyjnej swojego imienia.
Biografia[]
Młodość[]
Michał Tokarzewski urodził się 5 stycznia 1893 roku we Lwowie, na terytorium Austro-Węgier. W 1911 roku został ciężko ranny podczas zamieszek. Studiował na Uniwersytecie Lwowskim i Uniwersytecie Jagiellońskim. Był członkiem PPS Francji Rewolucyjnej, Związku Walki Czynnej, Związku Strzeleckiego i Towarzystwa Sportowo-Gimnastycznego Strzelec.
I wojna światowa[]
Michał Tokarzewski podczas służby w Legionach Polskich.
Po wybuchu I wojny światowej, wstąpił do Legionów Polskich. Został ranny w bitwie pod Laskami i Anielinem. Podczas kryzysu przysięgowego, był internowany. Następnie dołączył do Polskiej Organizacji Wojskowej i działał na terenie Rosji. Był kilkukrotnie aresztowany.
Okres międzywojenny[]
W 1918 roku rozpoczął służbę w Wojsku Polskim i objął dowództwo nad 5. Pułkiem Piechoty Legionów. Podczas wojny polsko-ukraińskiej, walczył o Przemyśl i Lwów. Od 1921 roku działał w masonerii. W 1919 roku otrzymał awans na pułkownika. Następnie brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Brał udział w zajęciu Wilna. W 1924 roku objął dowództwo nad 19. Dywizją Piechoty. W grudniu 1924 roku otrzymał awans na generała brygady. Podczas przewrotu majowego, opowiedział się po stronie Józefa Piłsudskiego. W listopadzie 1926 roku został duchownym Liberalnego Kościoła Katolickiego. W marcu 1929 roku został dowódcą 25. Dywizji Piechoty, a w listopadzie 1935 roku stanął na czele Okręgu Korpusu nr III w Grodnie. Od lutego 1938 roku dowodził Okręgiem Korpusu nr VIII w Toruniu.
II wojna światowa[]
Generał brygady Michał Tokarzewski-Karaszewicz.
Podczas kampanii wrześniowej, 11 września 1939 roku stanął na czele improwizowanej Grupy Operacyjnej swojego imienia, w Armii Pomorze gen. Władysława Bortnowskiego. Brał udział w bitwie nad Bzurą. 27 września został komendantem Służby Zwycięstwu Polski, jednej z pierwszych organizacji konspiracyjnych. Po utworzeniu Związku Walki Zbrojnej, został komendantem Obszaru nr 3 we Lwowie. W marcu 1940 roku, próbując przekroczyć granicę niemiecko-sowiecką, został aresztowany przez NKWD. Nierozpoznany, trafił do łagru, a po odkryciu jego prawdziwego nazwiska, został osadzony w więzieniu na Łubiance. Wolność odzyskał po zawarciu układu Sikorski-Majski. Wstąpił do Armii Polskiej w ZSRR. Został dowódcą 6. Lwowskiej Dywizji Piechoty. W marcu 1943 roku został zastępcą dowódcy Armii Polskiej na Wschodzie gen. Władysława Andersa. Ponadto od sierpnia 1944 roku dowodził III Korpusem Polskim. Był przeciwnikiem polityki Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego.
Po wojnie[]
Po wojnie trafił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. W 1947 roku został zdemobilizowany i osiadł w Wielkiej Brytanii.
W 1954 roku został Ministrem Obrony Narodowej i Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych rządu na chodźstwie.
Zmarł 22 maja 1964 roku w Casablance. Początkowo spoczął na cmentarzu Saint-Sauveur-des-Monts w Kanadzie, ale w 1992 roku jego szczątki zostały przeniesione na cmentarz Powązkowskim w Warszawie.