Mitologia grecka − zbiór mitów, czyli opowieści o bogach i herosach, w które wierzyli mieszkańcy Starożytnej Grecji. Starożytni Grecy za pomocą bogów wyjaśniali niezrozumiałe dla nich zjawiska przyrody. Na greckiej mitologii opiera się mitologia rzymska.
Według mitologii greckiej świat powstał kiedy z Chaosu wyłoniła się para bogów: Uranos (Niebo) oraz Gaja (Ziemia). Imiona tych dwóch bóstw podaje Homer. Hezjod pisze, że z Chaosu wyłoniła się grupa bogów tzw. Protogenoi.
Imię | Domeny |
---|---|
Zeus | niebiosa, pioruny, ludzie |
Hera | małżeństwo, rodzina |
Apollo | muzyka, talent, słońce, światło, ciepło |
Atena | mądrość, strategia, wojna o słuszną sprawę |
Hefajstos | ogień, kowalstwo, rzemiosło |
Posejdon | wody, morza, oceany, ryby, morskie potwory, konie |
Hades | śmierć, podziemia, umarli |
Demeter | urodzaj, pory roku |
Afrodyta | miłość, piękno |
Hestia | domowe ognisko |
Artemida | łowy, polowanie, zemsta, księżyc |
Ares | wojna totalna |
Dionizos | wino, biesiady |
Hermes | wędrowcy, kupcy, złodzieje, posłańcy |
Inni bogowie[]
Imię | Domeny |
---|---|
Eros | miłość |
Charyty | pogodny wdzięk i radosne uroki |
Helios | słońce |
Eos | jutrzenka |
Selene | księżyc |
Iris | tęcza, |
Pan | natura |
Asklepios | medycyna |
Amfitryta | morza |
Eirene | pokój |
Hypnos | sen |
Mojry | los |
Nemezis | zemsta |
Nike | zwycięstwo |
Tanatos | śmierć |
Temida | sprawiedliwość |
Tyche | szczęście |
Dike | sprawiedliwość |
Eunomia | prawo |
Persefona | podziemia, |
Eris | niezgoda, chaos |
Erynie | zemsta, kara, gniew |
Kery | śmierć gwałtowna |
Hekate | magia, czarnoksięstwo, uroki |
Higieja | zdrowie |
Panakeja | zielarstwo |
Eol | wiatr |
Boreasz | wiatr północny |
Notos | wiatr południowy |
Zefir | wiatr wschodni |
Euros | wiatr zachodni |
Hebe | młodość |
Tytani (upadli bogowie)[]
Imię | Dawna domena |
Kronos | czas |
Hyperion | Słońce, światło |
Japet | śmiertelność |
Kojos | rozum, oś |
Krios | lawa, magma, ogień |
Okeanos | woda, ocean, morze |
Fojbe | proroctwa, intelekt |
Mnemosyne | pamięć |
Rea | płodność |
Tea | wzrok |
Temida | sprawiedliwość, prawo, porządek |
Tetyda | płodność, morze |
Mity[]
Pochodzenie bogów[]
Gaja dała życie górom,morzom i rozgwieżdżonemu niebu,Uranosowi.Ich dziećmi byli tytani,cyklopi i sturęcy.Uranos uwięził ich bardzo głęboko pod ziemią,ale najmłodszy z tytanów,Kronos zbuntował się przeciwko ojcu.
Kronos uwolnił z podziemia swych braci tytanów.Uczynił się królem i poślubił swą siostrę Reę.Gaja i Uranos powiedzieli mu że i on zostanie kiedyś strącony z tronu przez jednego ze swoich synów.Dlatego właśnie Kronos bezlitośnie pożerał swoje dzieci.Rei udało się uratować i ukryć najmłodsze dziecko-Zeusa.Zamiast niego podała mężowi kamień zawinięty w pieluchy.Niczego się nie domyślając,Kronos połknął go.
Młody bóg dorastał na Krecie.Pewnego razu,aby zemścić się na swoim ojcu,podał mu do picia magiczny napój,który spowodował że Kronos zwymiotował swoje dzieci:Posejdona,Hadesa,Herę,Demeter i Hestię.
Zeus królem bogów[]
W ciągu dziesięciu lat ze sobą dwie niezwykłe armie-tytani przeciw bogom z Olimpu,Zeusowi oraz jego braciom i siostrom.Obydwie armie były tak silne że żadna z nich nie mogła odnieść decydującego zwycięstwa.
Zeus znalazł sojuszników wśród cyklopów i sturękich.Trzech sturękich było tak silnych jak cała armia.W końcu tytani zostali pokonani i strąceni pod ziemię,skąd nigdy już nie wyszli.
Zeus i jego rodzeństwo musieli jeszcze zmierzyć się z gigantami.Z walki tej wyszli zwycięsko i podzielili się światem.Zeus królował w niebie,Hades w podziemnym świecie,a Posejdon na morzach.
Miłosne podboje Zeusa[]
Pewnego dnia Zeusa oczarowała uroda leśnej nimfy Io.Jednak Io zaczęła mu uciekać.Zeus osłonił las ciemnymi chmurami,aby w ten sposób obronić się przed wzrokiem Hery.Jednak Hera,zdziwiona tymi ciemnościami w środku dnia,zstąpiła na ziemię.Zeus miał tylko czas na by przemienić Io w białą jałówkę,żeby Hera nie nabrała podejrzeń.Podaruj mi tę wspaniałą jałówkę-poprosiła Zeusa nieufna Hera.Jakże mógłby jej odmówić?Biedna Io zapędzona została na pole,którego pilnował Argus,olbrzym o stu wiecznie otwartych oczach.
Zeus rozkazał swojemu synowi Hermesowi,by ją uwolnił.Hermes przebrany za pasterza,zaczął grać Argusowi na flecie,a gdy ten usnął,obciął mu głowę.Zeus przysiągł Herze,że nie zbliży się do Io,która odzyskała ludzką postać.
Niekiedy to sam Zeus przemieniał się,by zbliżyć się do pięknej kobiety.Aby uwieść księżniczkę Europę,przybrał postać wspaniałego byka.Księżniczka zdziwiona łagodnością zwierzęcia,wsiadła na jego grzbiet.Zwierzę natychmiast rzuciło się do morza i przeniosło na Kretę.