
Oddział Obrony Narodowej.
Obrona Narodowa – polska formacja zbrojna istniejąca w latach 1937-1939.
Historia[]

Pluton zwiadu batalionu Obrony Narodowej Czersk.
Ze względu na rosnące zagrożenie Rzeszą Niemiecką, w grudniu 1936 roku Ministerstwo Spraw Wojskowym podjęło decyzję o powołaniu Obrony Narodowej, działającej na zasadach terytorialnych. Formowanie Obrony Narodowej rozpoczęto w styczniu 1937 roku. Jej członkami zostali ochotnicy narodowości polskiej, bezprzydziałowi rezerwiści i osoby bezrobotne. Początkowo tworzono bataliony piechoty, podzielone na pięć klas. Powołanie formacji było tańsze niż tworzenie kolejnych jednostek Wojska Polskiego, ponieważ żołnierze na co dzień mieszkali we własnych domach, a ich uzbrojenie było przestarzałe względem regulaminowego uzbrojenia WP. Powstały brygady i półbrygady przy granicznych Dowództwach Okręgu Korpusu, a wyjątek stanowiła Warszawska Brygada Obrony Narodowej. Po rozpoczęciu wojny obronnej jednostki Obrony Narodowej zostały podporządkowane poszczególnym armiom.
Umundurowanie i uzbrojenie[]
Umundurowanie żołnierzy Obrony Narodowej było niemal identyczne jak regularnych żołnierzy Wojska Polskiego. Wyjątek stanowiły biało-czerwone proporczyki na kołnierzach bluz i płaszczy. Nakryciem głowy była usztywniona rogatywka wz. 1938 z biało-czerwonym sznurkiem.

Rozmieszczenie batalionów Obrony Narodowej w 1939 roku.
Do wybuchu wojny nie wszyscy żołnierze otrzymali nowe nakrycie głowy, przez co zdarzały się przypadku użycia rogatywki wz. 1937. Umundurowanie było przechowywane przez żołnierzy w miejscu ich zamieszkania.
Obrona Narodowa używała szeregu różnych konstrukcji strzeleckich znajdujących się w magazynach wojskowych. Problemem była mała liczba broni krótkiej. Poszczególne bataliony, w zależności od klasy były uzbrojone odmiennie. Na uzbrojeniu Obrony Narodowej znajdowały się również granatniki kal. 46 mm, ale brak było broni przeciwpancernej. Broń na co dzień przechowywana była w najbliższej jednostce wojskowej lub posterunku Policji Państwowej.
Struktura[]
Dowództwo Okręgu Korpusu | Siedziba DOK | Nazwa Brygady ON | Ostatni dowódca jednostki | Liczba batalionów |
---|---|---|---|---|
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr I | Warszawa | Warszawska Brygada Obrony Narodowej | płk. dypl. Józef Sas-Hoszowski | 6 |
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr II | Lublin | Wołyńska Półbrygada Obrony Narodowej | ppłk. Władysław Ciepielowski | 3 |
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr III | Grodno | Dziśnieńska Półbrygada Obrony Narodowej | kpt. Cyprian Chodźko | 2 |
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr IV | Łódź | Sieradzka Brygada Obrony Narodowej | płk. Jerzy Grobicki | 4 |
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr V | Kraków | Górnośląska Brygada Obrony Narodowej | płk. Józef Giza | 7 |
Dąbrowska Półbrygada Obrony Narodowej | ppłk. Wiktor Eichler | 2 | ||
Śląsko-Cieszyńska Półbrygada Obrony Narodowej | ppłk. dypl. Jan Rudolf Gabryś | 3 | ||
Podhalańska Brygada Obrony Narodowej | płk. Stanisław Poręba-Czuryłło | 6 | ||
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VI | Lwów | Lwowska Brygada Obrony Narodowej | płk. Franciszek Polniaszek | 5 |
Karpacka Półbrygada Obrony Narodowej | ppłk. Franciszek Klein | 4 | ||
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VII | Poznań | Poznańska Brygada Obrony Narodowej | płk. Stanisław Siuda | 8 |
Kaliska Brygada Obrony Narodowej | płk. Franciszek Sudoł | 5 | ||
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VIII | Toruń | Chełmińska Brygada Obrony Narodowej | płk. dypl. Antoni Jan Żurakowski | 7 |
Pomorska Brygada Obrony Narodowej | płk. Kazimierz Tadeusz Majewski | 6 | ||
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr IX | Brześć | brak | brak | brak |
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr X | Przemyśl | Podkarpacka Brygada Obrony Narodowej | płk. Józef Gigiel-Melechowicz | 8 |
Obszar wybrzeża | Morska Brygada Obrony Narodowej | ppłk. Stanisław Brodowski | 5 |