[1]Piast (z łac. Past Ckosisconis Pazt filius Chosisconisu)[2] - legendarny założyciel i pierwszy członek dynastii Piastów, którego autentyczność jest poddawana do dziś w wątpliwość. Pierwsze podanie o Piaście znalazła się w kronice polskiej Galla Anonima.
Podawał on, że Piast był ubogim rolnikiem, mężem Rzepichy, synem Chościska oraz ojcem Siemowita. W czasie postrzyżyn siedmioletniego syna podobno ugościł w domu dwóch nieznajomych gości wypędzonych z dworu niegościnnego Popiela. Podczas uczty z okazji postrzyżyn cudownie rozmnożyło się jadło, a chłopak został ostrzyżony przez nieznajomych. Nadali mu imię Siemowit. Chłopak, kiedy dorósł, a Popiela zjadły myszy został władcą Polan.
Legenda[]
Gall Anonim opowiada ludową legendę o dwóch wędrowcach[3]. Nie wiadomo było skąd przyszli, kim byli i dokąd odeszli. W trakcie swej wędrówki odwiedzili dwór księcia Polan - Popiela. Właśnie trwał pogański obrzęd postrzyżyn jego synów. Zostali przepędzeni (Według Wandy Chotomskiej - poszczuci psami[4]) i zatrzymali się w domostwie biednych chłopów. W odróżnieniu od rodziny książęcej mile ich ugoszczono, a więc zgodzili się dokonać uroczystego obrzędu ścięcia włosów syna wspomnianego Piasta, głowy rodziny, która ich ugościła - Siemowita, ponieważ takie nadali mu imię. W tym czasie doszło do niebywałego cudu, w magiczny sposób jadło się pomnożyło. Przybysze zapowiedzieli mu wspaniałą przyszłość, wykonały znak niezrozumiały dla biesiadujących[5] i odeszli.
Nie od razu stał się księciem. Popiel jeszcze przez pewien czas rządził plemieniem, lecz dopuścił się strasznej zbrodni, za którą został ukarany śmiercią. W tym czasie chłopiec dorósł i został wybrany na następce.
W ten sposób stał się drugim przedstawicielem rodu Piastowskiego, nazwanego tak na cześć jego ojca - Piasta.
Autentyczność[]
![]() |
Ta strona to zalążek artykułu. Możesz pomóc Historia Wiki rozbudowując ją!
|
[6]Do niedawna wkładano opowieść o Piaście i Siemowicie oraz ich następcach wkładano miedzy bajki, uważając ją za spolszczoną wersje chrześcijańskiej legendy, jednak wtedy nie byłoby wiadomo, dosłownie, skąd wziął się Mieszko I, teoretycznie od niego rozpoczyna się historia władców Polski, ale z drugiej strony "Nie mógł wyskoczyć, jak Minerwa z głowy Jowisza", jak stwierdzała szlachta, a więc, żeby utrzymać stwierdzenie o braku autentyczności przodków Mieszka, powstała inna teoria - tzw. ,,teorii wielkiego najazdu", do której przychylnie się odnoszono.
Więcej informacji: Teoria Najazdu[]
Zakładała ona, że ziemie dzisiejszej Polski zostały najechane przez ludy północy, które ustanowiły Mieszka I władcą okupowanego terenu. W teorie szczególnie wierzono za czasów III Rzeszy, gdyż można by stwierdzić, że Rzeczpospolita Polska nigdy, by nie powstała, ponieważ zamieszkujące je ludy nie potrafiły, by utworzyć państwa, a więc tym bardziej nie nadawali się na "rasę rządzących" (Zgodnie z niemiecką ideą o wyższości Skandynawów nad innymi ludźmi), a kraj Polaków, by nie powstał bez Skandynawów.
Uważano, że istnieje kilka niepodważalnych dowodów świadczących o prawdziwości tej tezy np. Samo imię chrzestne Mieszka I miało brzmieć Dagobert, tyle że kościół katolicki nie powinien nadawać chrześcijańskiemu władcy imienia pochodzenia pogańskiego. Uznano, że "Dagobert" nawiązuje do Der Bär, co oznaczało w języku germańskim oznacza *Niedźwiedź *Miś, a imię Mieszko miało też do tego zwierzęcia nawiązywać.
Wniosek był prosty: Dagobert było prawdziwym imieniem Mieszka, które zostało zesłowiańszczone.
Po kapitulacji Berlina, zaczęto ponownie patrzeć na tą teorie, gdyż jeżeli Piast naprawdę, by istniał to Mieszko byłby jego przodkiem, co by całkowicie odrzucało teorie wielkiego najazdu.
Przypisy i określenia[]
- ↑ Notatka na wikipedii.
- ↑ Kronika wielkopolska (s. 65) wyjaśnia, że „nazywano go Piastem dlatego, że był niskiego wzrostu ..."; Lecz Szafarzyk wyraz Piast uznał fałszywym czytaniem i my uznajemy. Właściwie ma być Pasth (Bogufał II), nazwa oznaczająca człowieka małego wzrostu, ale mocnego i pięknej urody; a zatem Pasth, nie jest pontyjskim Piastem, ani nawet kołodziejem, rolnikiem, którego syn, wywrócił Lechity, a dał przewagę Polanom, którzy przez nich poniżonymi być mieli. " [w:] Jozafat Bolesław Ostrowski, Badania krytyczno-historyczne i literackie (1870).
- ↑ W późniejszym czasie mówiono, że tymi wędrowcami byli apostołowie Jan i Paweł lub aniołowie (Wielkie podobieństwo do biblijnego przekazu o Sodomie i Gomorze).
- ↑ Legendy Polskie, Wanda Chotomska; wydaw. Baśnie i legendy polskie; ISBN: 978-83-7672-191-0
- ↑ Być może chodzi tu o znak krzyża.
- ↑ POCZET KRÓLÓW I KSIĄŻĄT POLSKICH, Andrzej Garlicki, Warszawa 1991; wydaw. CZYTELNIK