Potyczka w Maczkach – potyczka powstania styczniowego rozegrana 5 lutego 1863 roku w okolicach Maczek i zakończona zwycięstwem sił polskich.
Pod koniec stycznia w Ojcowie rozpoczęto organizację oddziału powstańczego pod dowództwem Apolinarego Kurowskiego. Pierwszymi działaniami oddziału były ataki na komory celne w Michałowicach i Szycach. Powstańcom udało się zdobyć dużą ilość uzbrojenia i gotówki, dzięki czemu zwiększyli oni swoją siłę ognia. Ponadto wyprawy pokazały, że rosyjska straż graniczna jest niechętna do walki i szybko się poddaje, co skłoniło Kurowskiego do odważniejszych działań.
Rankiem 5 lutego Kurowski wyruszył z Ojcowa w kierunku zachodnim. Oddział liczył 50 strzelców dowodzonych przez Edwarda Staweckiego, 50 kosynierów pod dowództwem Teodora Cieszkowskiego i 50 kawalerzystów pod dowództwem Ludwika Miętty. W okolicach Przegoni do oddziału dołączyło kolejnych 100 powstańców. Oddział zatrzymał się na noc w Olkuszu i było to pierwsze miasto powiatowe w województwie krakowskim zajęte przez powstańców. Apolinary Kurowski chciał wykorzystać miasto propagandowo i ustanowić tam administrację powstańczą. 6 lutego po południu oddział powstańczy wyruszył w dalszą drogę.
Już 5 lutego, rosyjskiemu majorowi w Maczkach doniesiono o zbliżających się powstańcach. Postanowił on wycofać swoje siły liczące 309 żołnierzy, a w Maczkach pozostawić jedynie kapitana Tajnowskiego i 6 żołnierzy. Ludność cywilna Maczek, spodziewając się szybkiego przybycia powstańców postanowiła działać i samemu rozbroić rosyjskich żołnierzy. Jeszcze tego samego dnia aresztowano żołnierzy, a tymczasowe dowództwo nad stacją przejął Korag. Rosyjscy jeńcy zostali odesłani do Szczatkowa. Kurowski wraz z oddziałem przybył na miejsce 6 lutego o godzinie 18, zniszczył on aparat telegraficzny i zajął 34 270 rubli z miejscowej kasy. Ponadto zajęto pociąg towarowy, który posłużył powstańcom do transportu do Sosnowca, gdzie doszło do zwycięskiej dla powstańców bitwy.