Ruś Kijowska – dawne państwo ruskie, ze stolicą w Kijowie.
Historia[]
Początkowo plemiona wschodniosłowiańskie żył w rozproszeniu nad Dnieprem i Dniestrem. Aż w końcu w IX wieku do Rusi przypłynął ze Skandynawii Ruryk, władca Wareagów. Założył on dynastię Rurykowiczów, ze stolicą w Nowogrodzie. Jego następca, Oleg Mądry, w 882 zaatakował Kijów i Kaganat Chazarów. W ciągu 30 lat podbił on wiele plemion wschodniosłowiańskich. Wkrótce przeniósł on stolicę z Nowogrodu Wielkiego do Kijowa, choć Nowogród pozostał największym ruskim miastem. Jego następcą został Igor Rurykowicz. Utrzymywali oni dobre stosunki z Bizancjum. Potem rządziła księżna Olga, a po niej Światosław I, którego wyprawy docierały na Kaukaz i Krym. Podbito wtedy ziemie nad Kerczeniem. W 988 Bizancjum przyjęło prawosławny chrzest z Bizancjum. Od tego czasu Ruś była chrześcijańska. W 1018 na Ruś wyprawiły się wojska polskie pod wodzą Bolesława Chrobrego i zajęły miasto. W 1019 na tron wstąpił Jarosław I Mądry. Ustanowił on zasadę dziedziczenia tronu ruskiego.
Rozdrobnienie dzielnicowe[]
Po jego śmierci w 1054 podzielił on Ruś pomiędzy swoich synów. Spowodowało to kilka wieków rozbicia dzielnicowego na Rusi. Na północy powstało demokratyczne Państwo Nowogrodzkie, na południu Księstwo Halickie i Wołyńskie. Na terenie dzisiejszej Białorusi było księstwo połockie, w centralnym rejonie księstwo kijowskie, smoleńskie i turowskie. Na wschodzie rostowsko-suzdalskie i Riazańskie. Z czasem Ruś jeszcze bardziej się rozdrobniła. W 1169 władca Włodzimierski zajął Kijów i stał się głównym księciem.
Zagrożenia[]
W 1054 Połowcy najechali Ruś. W 1068 zwyciężyli oni Rusów nad rzeką Ałtą. W 1115 wybuchła zacięta wojna, którą przerwała dopiero ekspedycja władcy Monomacha na step spowodowało ujarzmienie stepu, choć nie został on anektowany.
W 1069 Bolesław II Śmiały, władca polski, wyprawił się na Kijów i go zajął.
Największym zagrożeniem okazali się jednak Mongołowie. W 1227 pokonali oni pod wodzą Batu-chana nad Kałką Rusów, co spowodowało, że Ruś Kijowska została uzależniona od Imperium mongolskiego. Jedynie Białoruś pozostała wolna, a Nowogród był zmuszony płacić daninę w skórkach sobolich. Spowodowało to zahamowanie rozwoju Rusi, władcy tatarscy zatwierdzali każdego władcę. Wielu Rusinów wtedy, uciekało lub udawało się do Imperium mongolskie. Rusini utworzyli nawet pułk zakwaterowany na północ od Pekinu. Rusowie walczyli o Jawę i Japonię, a po raz ostatni tłumili powstanie Żółtych Turbanów[1].
W 1240 Ruś zaatakowali Szwedzi, zostali oni jednak pokonali w bitwie nad Newą. W 1242 na zamarzniętym jeziorze Pejpus chcieli ich zaatakować członkowie Zakonu Kawalerów Mieczowych, jednak też zostali odparci. W tym okresie rządził Aleksander Newski.
Tymczasem z zachodu na Ruś zaczęli naciskać Litwini. W 1307 zajęli oni Księstwo połockie, potem anektowali Kijów i większość Ukrainy.
Dopiero w 1484 Iwan Groźny zrzucił jarzmo tatarskie. Wtedy jednak Ruś Kijowska już dawno nie istniała.
Przypisy
- ↑ Lew Gumilow: Dzieje cywilizacji wielkiego stepu