Stefan Hanka-Kulesza (ur. 30 sierpnia 1892 roku w Holenderni, zm. 5 czerwca 1964 roku w Londynie) – polski wojskowy, pułkownik kawalerii Wojska Polskiego. Podczas kampanii wrześniowej dowódca Kresowej Brygady Kawalerii, a następnie Grupy Operacyjnej Dubno.
Biografia[]
Stefan Kulesza urodził się 30 sierpnia 1892 roku w Holenderni pod Włodawą, na terenie Imperium Rosyjskiego. Studiował inżynierię na Uniwersytecie w Gandawie i należał do Unii Stowarzyszeń Polskiej Młodzieży Niepodległościowej, Związku Strzeleckiego i Związku Walki Czynnej. Po wybuchu I wojny światowej dołączył do Legionów Polskich i służył w tzw. siódemce Beliny. Podczas kryzysu przysięgowego internowany był w Beniaminowie. W listopadzie 1918 roku dołączył do Wojska Polskiego. W kwietniu 1920 roku został zatwierdzony w stopniu majora. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej dowodził 201. Pułkiem Szwoleżerów i wyróżnił się w bitwie warszawskiej. 17 sierpnia 1920 roku został ciężko ranny. Pod koniec wojny 201. Pułk Szwoleżerów przemianowano na 3. Pułk Szwoleżerów, a mjr. Kulesza pozostał jego dowódcą. W marcu 1924 roku awansował na podpułkownika, a w styczniu 1928 roku na pułkownika. W marcu 1930 roku został zwolniony ze stanowiska, za rozluźnienie dyscypliny wśród swojej żołnierzy i stanął na czele XVII Brygady Kawalerii. W kwietniu 1937 roku został zastępcą dowódcy Kresowej Brygady Kawalerii gen. Mariana Przewłockiego, a od sierpnia 1939 roku dowodził jednostką.
Na czele brygady, w składzie Armii Łódź gen. Juliusza Rómmla uczestniczył w kampanii wrześniowej. 3 września 1939 roku Kresowa Brygada Kawalerii dotarła nad Wartę i została podporządkowana Grupie Operacyjnej Sieradz gen. Franciszka Dindorfa-Ankowicza. Brał udział w bitwie nad Wartą, podczas której otrzymał rozkaz przejścia do odwodu armii, w wyniku czego Niemcy zajęli kilka kluczowych mostów. 4 września jego miejsce zajął płk. Jerzy Grobicki, a płk. Hanka-Kulesza został jego zastępcą. 6 września za gen. Rómmlem wyruszył do Warszawy, a następnie został skierowany do Dubna, gdzie przygotowywał obronę miasta. Początkowo został zastępcą dowódcy garnizonu gen. Stefana Strzemieńskiego, a później stanął na czele improwizowanej Grupy Dubno. Po sowieckiej agresji na czele grupy opuścił miasto i próbował przebić się do wojsk Frontu Południowego gen. Kazmierza Sosnkowskiego pod Lwowem. Stoczył kilka potyczek z siłami Armii Czerwonej i dywersantami ukraińskimi. Uderzył na Rawę Ruską, gdzie stała 2. Dywizja Pancerna gen. Rudolfa Veiela, ale nie udało mu się przebić. Ponadto część jego sił uległa rozbiciu, a płk. Hanka-Kulesza dostał się do niemieckiej niewoli. Był jeńcem oflagu VII A Murnau. Po wojnie osiadł w Paryżu, a następnie wyjechał do Londynu, gdzie założył firmę.
Zmarł 5 czerwca 1964 roku i spoczął na cmentarzu North Sheen.