Historia Wiki

Tadeusz Juliusz Tabaczyński ps. Grabowski, Mazur, Kurp (ur. 4 kwietnia 1896 roku w Koluszkach, zm. 8 lipca 1971 roku w Warszawie) – polski wojskowy, podpułkownik piechoty Wojska Polskiego i członek Armii Krajowej. Podczas kampanii wrześniowej dowódca 135. Pułku Piechoty.

Biografia[]

Tadeusz Tabaczyński urodził się 4 kwietnia 1896 roku w Koluszkach, na terenie Imperium Rosyjskiego. Po wybuchu I wojny światowej na ochotnika zgłosił się do Legionów Polskich i został kurierem. Od marca 1915 roku służył w 5. Pułku Piechoty. Podczas kryzysu przysięgowego był internowany w Szczypiornie. Następnie dołączył do Polskiej Siły Zbrojnej i Polskiej Organizacji Wojskowej. W listopadzie 1918 roku przeszedł do Wojska Polskiego. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Podczas III powstania śląskiego był doradcą w 3. Pułku Katowickim i walczył pod Górą św. Anny. W 1921 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika, a w sierpniu 1922 roku został komendantem szkoły podoficerskiej przy 33. Pułku Piechoty. W lipcu 1923 roku awansował na kapitana. W latach 1923-1928 pełnił różne funkcje w 71. Pułku Piechoty, a do 1931 roku był wykładowcą i dowódcą kompanii w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. W styczniu 1931 roku otrzymał awans na majora i objął dowództwo nad batalionem 85. Pułku Piechoty. W lutym 1935 roku został wykładowcą Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, a w marcu 1938 roku awansował na podpułkownika. W grudniu 1938 roku został komendantem Centralnej Szkoły Podoficerskiej Korpusu Ochrony Pogranicza w Ostrowcu i komendantem Twierdzy Osowiec. Podczas mobilizacji alarmowe, z podległych mu żołnierzy utworzył 135. Pułk Piechoty.

Na jego czele uczestniczył w kampanii wrześniowej. Początkowo jednostka miała dołączyć do 33. Dywizji Piechoty płk. Tadeusza Kaliny-Zieleniewskiego, ale ostatecznie została podporządkowana Samodzielnej Grupie Operacyjnej Narew gen. Czesława Młota-Fijałkowskiego, a następnie Grupie Operacyjnej Grodno gen. Józefa Olszyny-Wilczyńskiego. Próbował zorganizować odsiecz dla sił polskich walczących pod Wizną. 13 września wyruszył na odsiecz Lwowa, ale po sowieckiej agresji stoczył bitwę pod Borowiczami. Następnie dołączył do 50. Dywizji Piechoty płk. Ottokara Brzozy-Brzeziny. Ppłk. Tabaczyński objął dowództwo nad improwizowaną brygadą piechoty i walczył w bitwie pod Kockiem. Po kapitulacji Samodzielnej Grupy Operacyjnej Polesie gen. Franciszka Kleeberga uniknął niewoli i rozpoczął działalność konspiracyjną. Zajmował się organizowaniem struktur Służby Zwycięstwu Polski, a następnie Związku Walki Zbrojnej na trenie Ciechanowa. W październiku 1940 roku został kierownikiem II Inspektoratu ZWZ Podokręgu Północ, a w październiku 1941 roku został kwatermistrzem tego podokręgu. Na skutek konfliktu ze swoim zastępcą płk. Stanisławem Nakoniecznikoffem-Klukowskim, część żołnierzy przeszła do Narodowych Sił Zbrojnych. W marcu 1943 roku został przeniesiony do Obszaru Lwowskiego i jakiś czas później objął stanowisko II zastępcy komendanta Okręgu Lwów płk. Ludwika Czyżewskiego. W sierpniu 1943 roku został przypadkowo aresztowany przez Niemców, ale nie okryli oni jego prawdziwego nazwiska. W październiku 1943 roku trafił do obozu Auschwitz, a następnie do Buchenwaldu. W styczniu 1944 roku został przeniesiony do Gross Rosen, gdzie dowodził konspiracją obozową. Pod koniec wojny został ewakuowany do obozu Mittelbau-Dora, a następnie Bergen-Belsen. W kwietniu 1945 roku został uwolniony przez wojska kanadyjskie. Przez dłuższy czas przebywał na leczeniu w Celle, Hanowerze i Londynie. Pozostał inwalidą. W listopadzie 1965 roku powrócił do Polski.

Zmarł 8 lipca 1971 roku w Warszawie. Spoczął na Cmentarzu Powązkowskim.