Historia Wiki
Advertisement

Wojna w obronie Konstytucji 3 maja – wojna prowadzona w 1792 roku między Polską a Rosją, która nie została nigdy formalnie wypowiedziana.

Historia[]

Bitwa pod Dubienką

Obraz przedstawiający artystyczną wizję Bitwy pod Dubienką

Po uchwaleniu konstytucji 3 maja, której proces uchwalenie nosił wyraźne oznaki zamachu stanu, grupka najbardziej wpływowych i zamożnych magnatów polskich postanowiła zawiązać konfederację pod patronatem rosyjskim, mającej na celu przywrócenie dawnego ustroju Rzeczpospolitej. Ostatecznie 27 kwietnia w Petersburgu za aprobatą Katarzyny II wspomniani wyżej magnaci zawiązali tzw. konfederację targowicką. Sam akt konfederacji ogłoszono jednak 14 maja w Targowicy znajdującej się w dobrach Szczęsnego Potockiego będącego jednym z głównych targowiczan. Sama Katarzyna dzięki magnatom uzyskała bardzo wygodny pretekst do interweniowania w Polsce, gdzie zachodzące zmiany bardzo ją niepokoiły. Do tego Rosja wykorzystując fakt trwającej od kilku lat rewolucji francuskiej, oskarżyła Polskę o ideologię rewolucyjną i pod tym płaszczykiem obrońcy ładu europejskiego wojska rosyjskie wkroczyły do Polski. Warto wiedzieć o tym że Imperium rosyjskie nigdy formalnie nie ogłosiło wojny z Polską gdyż oznaczało by to uznanie polski za kraj niepodległy, na co Rosja zdecydowanie pozwolić nie chciała traktując Rzeczpospolitą jako swoją strefę wpływu. Przed wkroczeniem do polski korpusów wojsk rosyjskich imperatorowa wydała manifest w kto oskarżała Polaków między innymi za prześladowanie Rosjan oraz wyznawców prawosławia, oraz za obrazę majestatu imperatorowej rosyjskiej. 18 maja do polski wkroczyły wojska rosyjskie w sile 97 tyś ludzi. Rzeczpospolita mimo że dysponowała wojskiem w sile 65 tyś żołnierzy na front mogła posłać jedynie 47 tyś, gdyż reszta miała zajmować si innymi ważnymi sprawami takimi jak pilnowanie porządku. Wojska polskie wobec przytłaczającej przewagi liczebnej Polacy ciągle cofali się w głąb polski, nękając przy tym Rosjan. Pod czas ego ciągłego odwrotu doszło do dwóch większych starć jednego pod Zieleńcami, kiedy to wojska polskie rozbiły siły rosyjskie dowodzone przez gen. Morokowa. Zwycięstwo mimo że nie miało wielkiego znaczenia taktycznego, to miało znaczny wpływ na morale Polaków, którzy po raz pierwszy od Cudnowa i Połonki (1660) pokonali żołnierzy rosyjskich w większej bitwie. by jeszcze bardziej podkreślić znaczenie bitwy król Stanisław August Poniatowski ustanowił order Virtuti Militari (cnocie wojskowej). Kolejnym wielkim zwycięstwem polskim była co prawda nierozstrzygnięta bitwa pod Dubienką w której to Tadeusz Kościuszko wykorzystując swoje zdolności fortyfikacyjne, powstrzymał wielokrotnie liczniejszy korpus rosyjski. Ostatecznie wojna w obronie konstytucji 3 maja dobiegła końca kiedy król za namową wielu doradców dołączył do targowicy. Na znak protestu przeciwko tym działaniom wielu oficerów złożyło się do dymisji, co jednak nie zmieniało faktu że Rzeczpospolita znalazła się pod rządami targowicy, będącej w zupełności zależnej od Rosji.

Advertisement