Wybory prezydenckie w Polsce w 2005 roku – czwarte powszechne wybory prezydenckie w Polsce, które odbyły się 9 i 23 października 2005 roku.
Zarządzenie wyborów i kandydaci[]
Kadencja prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego upływała 23 grudnia 2005 roku, dlatego 18 maja 2005 roku marszałek Sejmu Włodzimierz Cimoszewicz zarządził wybory prezydenckie na dzień 9 października 2005 roku. Ewentualna druga tura przewidziana została, zgodnie z Konstytucją, na 23 października.
Państwowa Komisja Wyborcza zarejestrowała dwanaścioro kandydatów na na urząd Prezydenta RP:
- Henryka Bochniarz – kandydat bezpartyjny popierany przez Partię Demokratyczną – demokraci.pl
- Marek Borowski – kandydat Socjaldemokracji Polskiej, wówczas poseł na Sejm RP
- Leszek Bubel – kandydat Polskiej Partii Narodowej
- Liwiusz Ilasz – kandydat bezpartyjny
- Lech Kaczyński – kandydat Prawa i Sprawiedliwości, ówczesny prezydent Warszawy
- Jarosław Kalinowski – kandydat Polskiego Stronnictwa Ludowego, wówczas poseł na Sejm RP (po raz drugi)
- Janusz Korwin-Mikke – kandydat i prezes Unii Polityki Realnej (po raz trzeci)
- Andrzej Lepper – kandydat i przewodniczący Samoobrony RP, wówczas poseł na Sejm RP (po raz trzeci)
- Jan Pyszko – kandydat Organizacji Narodu Polskiego – Ligi Polskiej
- Adam Słomka – kandydat Polskiej Konfederacji – Godność i Praca
- Donald Tusk – kandydat i przewodniczący Platformy Obywatelskiej, wówczas wicemarszałek Sejmu RP
- Stanisław Tymiński – kandydat bezpartyjny, uczestnik drugiej tury w wyborach prezydenckich w 1990 roku
Z kandydowania zrezygnowali Włodzimierz Cimoszewicz (on i SLD poparli Marka Borowskiego), Zbigniew Religa (poparł Donalda Tuska) i Maciej Giertych (kandydat Ligi Polskich Rodzin). 24 września w wypadku zginął kandydat Polskiej Partii Pracy Daniel Podrzycki.
Wyniki[]
Zwycięzcą pierwszej tury został Donald Tusk, który wynikiem 36,33% głosów pokonał Lecha Kaczyńskiego, mającego poparcie 33,10% wyborców. Na trzecim miejscu znalazł się Andrzej Lepper, na którego głos oddało 15,11% biorących udział w pierwszej turze. 10,33% głosów otrzymał Marek Borowski. Na dalszych pozycjach znaleźli się: Jarosław Kalinowski (1,80%), Janusz Korwin-Mikke (1,43%), Henryka Bochniarz (1,26%), Liwiusz Ilasz (0,21%), Stanisław Tymiński (0,16%), Leszek Bubel (0,13%), Jan Pyszko (0,07%) i Adam Słomka (0,06%). Donald Tusk triumfował w dziesięciu województwach zachodnich i centralnych, a Lech Kaczyński zwyciężył w sześciu województwach wschodnich.
W rezultacie nieuzyskania przez żadnego z kandydatów wymaganej większości głosów, 23 października przeprowadzona została druga tura wyborów. Donaldowi Tuskowi poparcia udzielili Henryka Bochniarz i Marek Borowski, a Lech Kaczyński poparty został przez Liwiusza Ilasza, Jarosława Kalinowskiego i Andrzeja Leppera. 11 października obaj kandydaci spotkali się programie TVN-u Teraz My, a 21 października wzięli udział w debacie zorganizowanej przez Telewizję Polską.
Powtórne głosowanie odbyło się 23 października 2005 roku. Przy frekwencji 50,99% zwyciężył Lech Kaczyński, uzyskując 54,04% głosów. Donald Tusk otrzymał poparcie 45,96% wyborców. W drugiej turze kandydat PiS zwyciężył w ośmiu województwach południowo-wschodnich, a kandydat PO triumfował w ośmiu województwach północno-zachodnich.
23 listopada 2005 roku Sąd Najwyższy stwierdził ważność wyborów.
Zaprzysiężenie prezydenta-elekta[]
Zaprzysiężenie prezydenta-elekta Lecha Kaczyńskiego nastąpiło 23 grudnia 2005 roku. Nowo wybrana głowa państwa złożyła przysięgę w obecności Zgromadzenia Narodowego, którego obrady poprowadził marszałek Sejmu Marek Jurek w towarzystwie marszałka Senatu Bogdana Borusewicza. W uroczystości wziął udział także kończący kadencję prezydent Aleksander Kwaśniewski.