Historia Wiki
Advertisement
Józef Świeżyński

Józef Świeżyński

Zamach stanu w Polsce w 1918 – nieudana próba zamachu stanu w II Rzeczpospolitej, przeprowadzony przez rząd Józefa Świeżyńskiego i skierowana przeciwko Radzie Regencyjnej. Doszło do niego 3 listopada 1918.

Rząd Józefa Świeżyńskiego został powołany przez Radę Regencyjną 23 października 1918. Większość członków rządu należała do środowiska Narodowej Demokracji, która miała duże poparcie w społeczeństwie. Sam rząd, nie miał dużego poparcia i zarzucano mu współpracę z Radą Regencyjną, która wcześniej współpracowała z zaborcami. 3 listopada Józef Świerzyński wydał manifest o pozbawieniu władzy Rady Regencyjnej.

„Polacy!

W obliczu najwyższych zadań. jakie przed narodem polskim postawiła chwila dziejowa, w poczuciu odpowiedzialności przed narodem i historją, dzisiejszy rząd polski rozumie, że jedynie olbrzymi, zbiorowy wysiłek całego narodu, a nade wszystko pracującego ludu polskiego sprosta wielkiemu zadaniu stawiania podwalin pod gmach zjednoczonej Wolnej Polski ludowej, obrony wolności narodowej i granic Ojczyzny, ochrony ludności od głodu, trwałego zabezpieczenia nietykalnych praw Polski w stosunkach z innymi narodami.

Naród polski musi bezzwłocznie posiąść rząd, będący wiernym i silnym wyrazem powszechnej woli narodowej. Rozumiejąc, że interesy warstw uprzywilejowanych muszą w tej historycznej godzinie ustąpić dobru Ojczyzny, obecny rząd polski podjął zdecydowaną inicjatywę natychmiastowego wytworzenia rządu narodowego, a to w porozumieniu z politycznymi stronnictwami, przedstawiającymi pracujący polski lud.

Rząd narodowy, w większości swej z przedstawicieli pracującego ludu złożony, powstać powinien bezzwłocznie. Pozostając na posterunku do chwili powstania rządu narodowego, który obejmie władzę niepodzielną do czasu zwołania sejmu ustawodawczego, zwracamy się do narodu z wezwaniem do współpracy z zapoczątkowanem dzisiaj wielkiem dziele budowy Rzeczypospolitej”— Józef Świeżyński

W zamyśle Świeżyńskiego, apel miał odbudować zaufanie w społeczeństwie i zaprosić członków lewicy i pracy do współpracy przy budowie rządu.

Zamach upadł tego samego dnia, gdy Rada Regencyjna udzieliła Świeżyńskiemu dymisji, a ten ją przyjął.

Advertisement